Ауылға интернет қашан келеді?
Пандемия интернетке тәуелділікті арттырып, цифрландыру жүйесінің жылдам дамуына ықпалын тигізді. Әлемнің озық елдері жоғары жылдамдықты 5G желісін өз игілігіне икемдеуге көшті. Себебі интернет ақпарат алмасудың құралы ғана емес, сапалы өмір сүрудің бірден-бір жолына айналды. Сондықтан тіршілік тұтқасына айналған интернет жайында сөз қозғамақпыз.
Әлеуметтік сарапшылар интернетті азық-түлік секілді адамның ең қажетті ресурсына айналғанын дәлелдеді. Цифрлық сауаттылығы жоғары елдер коронавирустан шығыны аз болуда деген дерек те бар. Расында Корея, Сингапур, Тайланд елі кең жолақты интернетті қауіпті індетпен күрес жолында өз кәдесіне жаратып, озық техниканың айтарлықтай қауқарын көруде.
Аудандағы бірнеше ауыл тұрғын интернеттің игілігін көре алмай отырғанын аудан басшысы Руслан Рүстемов жақсы біледі. Әкім ауыл тұрғындарымен кездесуге барғанында «Транстелеком» АҚ Аққұм, Қосүйеңкі, Келінтөбе, М.Нәлібаев, Қожакент, Қандөз, Қаратөбе елді мекеніне ұялы байланыс желісі арқылы 4G, 3G интернет желісінің жылдамдығын арттыратынын айтты. Бұған бірнеше айдан кейін қол жеткізіп, 2021 жылы аудан толық интернетпен қамтылады. Біз соған сенеміз. Дегенмен бүгінгі нақты жағдайды баяндасақ.
Әрине, тіршіліктің жаңа моделін жүзеге асыру үшін интернет сапалы болуы керек-ақ. Экономика мен әлеуметтік саланы цифрландыру бір сәтте жүзеге аспайтыны түсінікті-ақ. Дегенмен мемлекеттік қызмет түрлерін аудан орталығын жағаламай-ақ, қажетті анықтаманы үй жағдайында жасау бүгінгі күннің басты міндеті. Әйтсе де, ауылда интернеттің сапалы жүргізілмеуінен ауылдағы ағайын орталыққа келуге мәжбүр. Соның бірі – Түгіскен ауылының тұрғыны Перизат Қантөреқызы: «Ауылда қашан интернет сапасы жақсарады? Балаларымның жәрдемақысын алу үшін анықтамаларды алуға орталыққа келемін. Ауылда көп жағдайда желі жоғалып кетеді», – дейді.
Әсіресе, интернет желісі шешілмеген, аудан орталығынан шалғайда жатқан қос ауылдың тұрғындары үшін өте өзекті. Бұл жөнінде коронавирустың алғашқы толқынында тәтпіштеп айтқан болатынбыз. Наурыз айында «Тұрғын саны 250-ден асқан 880 ауылға интернет тартылады» деген Үкіметтің жарғысы шыққан болатын. Бірақ біздің ауданда ешбір ауыл сол тізімге енген жоқ. Себебі неде? Интернет тапшылығы бар Қосүйеңкідегі жұмыс барысы жайында ауыл әкімі Жанай Жанпейісов Activ пен Beeline байланыс компания өкілдеріне «жылдамдықты арттыру» жөнінде өтініш жазып, мамандарын шақыртып, сөйлескенін айтты. Дегенмен бұл да мардымды іске ұласар емес.
– Ауылда Асtiv желісі ұстағанымен WhatsApp қолданудың қиындығы көп. Жолдаған видео, аудио хабарлар ашпайды, тек мәтін жазуға мүмкіндік бар. WiFi ауыл әкімгершілігі, мектеп пен медициналық пунктке қойылған. Қазақтелеком осы жылдың соңына дейін өтініш берген тұрғындардың үйіне WiFi қондырғысын құрамыз дейді, – деді.
Тау жағалай орналасқан ауылда 988 тұрғын бар. Мұнда дәл қазір интернет Е – ғана ұстап, кейде ол да жоғалып кетеді. Ал студент жастар аудан орталығындағы туыстарын жағалап сабақ алуда. Сымсыз байланыс орнатқан тұрғындар арасында көбі интернет жылдамдығы аздығынан құрылғыны қайта өткізіпті. Осы іспетті мәселелерді айтқан ауылдағы ағайын интернет байланысын жақсартып, 4G жиілігін қолдануды сұрап отыр.
Шалғайдағы Көктөбе ауылында 624 тұрғын тұрса да Үкіметтің айтқан игілігін көру мұң болып тұр. Мұны ауыл әкімі Боран Абуов та растап отыр.
– Наурыз айында интернет тарелкелерін құратын болып, байланыс торабының мамандары келіп, іс басталғанымен орта жолда іс тоқтап қалды. Бұған құрылғының Алматы қаласынан келетініндігін себеп етіп отыр. Үкіметтің пәрменінен кейін 880 елдің тізіміне енеміз деген үміт те бар еді. Содан кейін бұл іс әлі қозғайсыз қалып келеді, – деп ашығын айтты.
Аудандағы бірнеше ауыл тұрғын интернеттің игілігін көре алмай отырғанын аудан басшысы Руслан Рүстемов жақсы біледі. Әкім ауыл тұрғындарымен кездесуге барғанында «Транстелеком» АҚ Аққұм, Қосүйеңкі, Келінтөбе, М.Нәлібаев, Қожакент, Қандөз, Қаратөбе елді мекеніне ұялы байланыс желісі арқылы 4G, 3G интернет желісінің жылдамдығын арттыратынын айтты. Бұған бірнеше айдан кейін қол жеткізіп, 2021 жылы аудан толық интернетпен қамтылады. Біз соған сенеміз. Дегенмен бүгінгі нақты жағдайды баяндасақ.
Әрине, тіршіліктің жаңа моделін жүзеге асыру үшін интернет сапалы болуы керек-ақ. Экономика мен әлеуметтік саланы цифрландыру бір сәтте жүзеге аспайтыны түсінікті-ақ. Дегенмен мемлекеттік қызмет түрлерін аудан орталығын жағаламай-ақ, қажетті анықтаманы үй жағдайында жасау бүгінгі күннің басты міндеті. Әйтсе де, ауылда интернеттің сапалы жүргізілмеуінен ауылдағы ағайын орталыққа келуге мәжбүр. Соның бірі – Түгіскен ауылының тұрғыны Перизат Қантөреқызы: «Ауылда қашан интернет сапасы жақсарады? Балаларымның жәрдемақысын алу үшін анықтамаларды алуға орталыққа келемін. Ауылда көп жағдайда желі жоғалып кетеді», – дейді.
Әсіресе, интернет желісі шешілмеген, аудан орталығынан шалғайда жатқан қос ауылдың тұрғындары үшін өте өзекті. Бұл жөнінде коронавирустың алғашқы толқынында тәтпіштеп айтқан болатынбыз. Наурыз айында «Тұрғын саны 250-ден асқан 880 ауылға интернет тартылады» деген Үкіметтің жарғысы шыққан болатын. Бірақ біздің ауданда ешбір ауыл сол тізімге енген жоқ. Себебі неде? Интернет тапшылығы бар Қосүйеңкідегі жұмыс барысы жайында ауыл әкімі Жанай Жанпейісов Activ пен Beeline байланыс компания өкілдеріне «жылдамдықты арттыру» жөнінде өтініш жазып, мамандарын шақыртып, сөйлескенін айтты. Дегенмен бұл да мардымды іске ұласар емес.
– Ауылда Асtiv желісі ұстағанымен WhatsApp қолданудың қиындығы көп. Жолдаған видео, аудио хабарлар ашпайды, тек мәтін жазуға мүмкіндік бар. WiFi ауыл әкімгершілігі, мектеп пен медициналық пунктке қойылған. Қазақтелеком осы жылдың соңына дейін өтініш берген тұрғындардың үйіне WiFi қондырғысын құрамыз дейді, – деді.
Тау жағалай орналасқан ауылда 988 тұрғын бар. Мұнда дәл қазір интернет Е – ғана ұстап, кейде ол да жоғалып кетеді. Ал студент жастар аудан орталығындағы туыстарын жағалап сабақ алуда. Сымсыз байланыс орнатқан тұрғындар арасында көбі интернет жылдамдығы аздығынан құрылғыны қайта өткізіпті. Осы іспетті мәселелерді айтқан ауылдағы ағайын интернет байланысын жақсартып, 4G жиілігін қолдануды сұрап отыр.
Шалғайдағы Көктөбе ауылында 624 тұрғын тұрса да Үкіметтің айтқан игілігін көру мұң болып тұр. Мұны ауыл әкімі Боран Абуов та растап отыр.
– Наурыз айында интернет тарелкелерін құратын болып, байланыс торабының мамандары келіп, іс басталғанымен орта жолда іс тоқтап қалды. Бұған құрылғының Алматы қаласынан келетініндігін себеп етіп отыр. Үкіметтің пәрменінен кейін 880 елдің тізіміне енеміз деген үміт те бар еді. Содан кейін бұл іс әлі қозғайсыз қалып келеді, – деп ашығын айтты.
Мақпал МАРҚАБАЙ
