Жыр жаттаған жүйріктер
Қисса-дастандар мен батырлар жыры қазақ ауыз әдебиетінің мәйегі, бағзыдан қалған бағалы мұрасы. Сол бағалы мұраны бабадан балаға жеткізудің ұтымды тәсілі – жатқа айтуды жандандыру. Осы бағытта Машбек ауылдық клуб үйінің ұйытқы болуымен «Батырлар – ел қорғаны» атты атаумен онлайн (қашықтан) түрде батырлар жырын жатқа айтудан мектеп оқушылары арасында өткен облыстық байқау өз мәресіне жетті.
Сыр өңіріндегі мектеп оқушылары қатысқан байқауды аудандық мәдениет бөлімі қолдап, білімпаздардың өнерін облыстық халық шығармашылығын дамыту және мәдени продюсерлік орталық «Дәстүрлі өнер» бөлімінің меңгерушісі Майра Сәрсенбаева, аудандық «Жаңақорған тынысы» газетінің бас редакторы Нұрлат Байгенже және аудандық мәдениет үйінің әдіскері Найманбаев Айжарқын саралады.
Төтенше жағдай кезінде онлайн түрде өткен әдеби жарысқа қатысушылар саны әдеттегіден көп болды. Оған аймақтың түкпір-түкпірінен 16 үміткер қатысты. Соңғы кездері Қазақстанда жыр айтудың жаңа үлгісі жарыққа шықты. «Тұлпар мініп, ту алған!» жобасы аясында «Қобыланды батыр», «Алпамыс батыр» сияқты жырды жатқа айту эстафетасы халық арасында серпін алды. Тіпті төтенше жағдай жарияланғынның өзінде бүл үрдістің көлеңкеде қалып қоймауы көңілге қуаныш сыйлайды. Мұны мектеп оқушыларының ауыз әдебиетінің өркендеуіне қосқан үлесі деп айтуға болады.
Онлайн бағытта өткен жыр жарысының мәнісі – батырлар жырын жатқа айту керек. Бастысы, жырдың көркем орындалып, тыңдаушыға әсер етуі. Олардың өз-өзін ұстауы, мәнерлеп оқуы, киім үлгісі де сарапқа салынды. Сонымен сарапшылардың шешімі бойынша аралдық Нұрназар Түрікпен бас жүлдеге лайық деп танылды. Бірініші орынды машбектік Серікболсын Шүкір алса, екінші орынды Жалағаш ауданы Жаңаталап ауылының тумасы Мақпал Шаймен иеленді. Үштікті машбектік Назым Әбілбашар мен Сырдария ауданы Айдарлы ауылының оқушысы Гүлнұр Нуриддин түйіндеді. Жеңімпаз атанған жүлдегерлердің барлығы клуб үйі мен ауыл азаматтарының демеушілігімен жиналған қаржылай сыйлықпен марапатталды. Қалған қатысушыларға ынталандыру мақсатында «Алғыс хат» берілді.
Жобаның мақсаты – рухы мықты, намысты, қайсар азамат тәрбиелеу. Өскелең ұрпақты қазақ халқының рухани құндылықтарымен сусындатып, отансүйгiштік қасиетке баулу болатын. Батырлар жырын жаттап өскен баланың жат елдiң идеологиясына бой алдырмайтынын ата-аналарға ұғындыру еді. Машбек ауылдық клуб үйі ұйымдастырған байқаудан осыны ойға түйдік.
Лаура БИБАСАРОВА
Сыр өңіріндегі мектеп оқушылары қатысқан байқауды аудандық мәдениет бөлімі қолдап, білімпаздардың өнерін облыстық халық шығармашылығын дамыту және мәдени продюсерлік орталық «Дәстүрлі өнер» бөлімінің меңгерушісі Майра Сәрсенбаева, аудандық «Жаңақорған тынысы» газетінің бас редакторы Нұрлат Байгенже және аудандық мәдениет үйінің әдіскері Найманбаев Айжарқын саралады.
Төтенше жағдай кезінде онлайн түрде өткен әдеби жарысқа қатысушылар саны әдеттегіден көп болды. Оған аймақтың түкпір-түкпірінен 16 үміткер қатысты. Соңғы кездері Қазақстанда жыр айтудың жаңа үлгісі жарыққа шықты. «Тұлпар мініп, ту алған!» жобасы аясында «Қобыланды батыр», «Алпамыс батыр» сияқты жырды жатқа айту эстафетасы халық арасында серпін алды. Тіпті төтенше жағдай жарияланғынның өзінде бүл үрдістің көлеңкеде қалып қоймауы көңілге қуаныш сыйлайды. Мұны мектеп оқушыларының ауыз әдебиетінің өркендеуіне қосқан үлесі деп айтуға болады.
Онлайн бағытта өткен жыр жарысының мәнісі – батырлар жырын жатқа айту керек. Бастысы, жырдың көркем орындалып, тыңдаушыға әсер етуі. Олардың өз-өзін ұстауы, мәнерлеп оқуы, киім үлгісі де сарапқа салынды. Сонымен сарапшылардың шешімі бойынша аралдық Нұрназар Түрікпен бас жүлдеге лайық деп танылды. Бірініші орынды машбектік Серікболсын Шүкір алса, екінші орынды Жалағаш ауданы Жаңаталап ауылының тумасы Мақпал Шаймен иеленді. Үштікті машбектік Назым Әбілбашар мен Сырдария ауданы Айдарлы ауылының оқушысы Гүлнұр Нуриддин түйіндеді. Жеңімпаз атанған жүлдегерлердің барлығы клуб үйі мен ауыл азаматтарының демеушілігімен жиналған қаржылай сыйлықпен марапатталды. Қалған қатысушыларға ынталандыру мақсатында «Алғыс хат» берілді.
Жобаның мақсаты – рухы мықты, намысты, қайсар азамат тәрбиелеу. Өскелең ұрпақты қазақ халқының рухани құндылықтарымен сусындатып, отансүйгiштік қасиетке баулу болатын. Батырлар жырын жаттап өскен баланың жат елдiң идеологиясына бой алдырмайтынын ата-аналарға ұғындыру еді. Машбек ауылдық клуб үйі ұйымдастырған байқаудан осыны ойға түйдік.
Лаура БИБАСАРОВА
