АШТЫҚТАН БАТА ҚҰТҚАРДЫ
«Баталы ерге бақ қонар», «Ақ бата адастырмайды», «Алысқа шықсаң, ақсақалдан бата ал» дейтін халық ұрпағы емеспіз бе? Көбіміз үлкендердің неге бата қайыратынын ұғына бермейтініміз шындық. Дәстүрімізде бата мың пәледен сақтайтынын, мол сауап жазатынын білеміз. Біз сөзбен айтсақ, бата – кие. Мұны Ұзақ атаның басынан кешкен мына оқиғасынан аңғару қиын емес.
Аштық жайлаған заманда қайда нан, бидай не азық бар болса, халық соған қарай бет түзеді. Сондай ауыр уақытта Ұзақ Өтебеков пен Алиакпар Бердібайұлы екеуі алыстағы құда-жегжаттан астық әкелуге шығады. Өздері аш, құр сүлдері ғана. Кеудеде жан ғана бар демесеңіз, шарасыздықтан жол жүріп келеді. Өзенді бойлап, Бүркіттіден аса бере жас нәрестелі әйелдің өлексесін көріп, оны бір шұңқырға көміп, тас қойып, құран бағыштайды. Осы тұста жасы үлкені Алиакбар «бауырым, қайсысымыз бірінші кетсек те, көмусіз қалмайық. Мен кетсем, сен көм. Сен кетсең мен көмейін» деп уағдаласады.
Мешіт тұсына жетер-жетпес екеуіде болдырып, қатты шаршап жантая кетеді. Мешіт жанындағы қорымдағы ата-бабаның бейіті көзге ілінеді. Дауысы шыққанша күбірлеп, ата-бабасына тағзым етіп, Құран бағыштайды.
Бұрылыстағы өзен суынан су ішейін деп етпеттеп барған еді. Жаратушының пендесіне берген ризығы болар, өзеннің алды мұз болып буылып, балықтар жиналып қалыпты.
Тойғанынша балық асап, жүрек жалғап, әлденіп, дорбаға балық салып алып, жолға шығады. «Өлмейтінге өлі балық кезігеді» деген сөз осыдан қалса керек.
Егізғараға аман-есен жетіп, 1,5 пұт азықты әр жеріне бөліп байлап, Ұзақ Өтебеков өзі ғана шығады. Ал Алиакпар жүруге жарамай, сонда қалып қояды. Жолда тасалап, ақырын жан-жақты бақылап, әр қадамды аңдып баспаса, аш адамдар талап тастайды. Осы жүріспен келе жатып, талай аш адамдардан қашып, құтылған. Ауыл маңына жете бере жусан арасынан етпеттеп, жылжып келе жатқан адамды көреді. Сөйтсе, әйгілі дерижер Төлепбергеннің әкесі Әбдірәш екен. Қайын жұртқа бет алған. Беті домбығып, әбден ашыққаны байқалады. Бір жеңді сөгіп, тойғанынша ас асатады. Аш адам тойғанын білсін бе, тақиясымен су ішкізіп, тоқбасар етеді. Осы оқиғаны Ұзақ Өтебеков «Төлепбергенді теледидардан көрген сайын, Әбдірәшті еске алып, осындай тұлғаның көрер жарығы үшін Жаратушыға нығмет еткенін сеземін», – депті.
Аштық жайлаған заманда қайда нан, бидай не азық бар болса, халық соған қарай бет түзеді. Сондай ауыр уақытта Ұзақ Өтебеков пен Алиакпар Бердібайұлы екеуі алыстағы құда-жегжаттан астық әкелуге шығады. Өздері аш, құр сүлдері ғана. Кеудеде жан ғана бар демесеңіз, шарасыздықтан жол жүріп келеді. Өзенді бойлап, Бүркіттіден аса бере жас нәрестелі әйелдің өлексесін көріп, оны бір шұңқырға көміп, тас қойып, құран бағыштайды. Осы тұста жасы үлкені Алиакбар «бауырым, қайсысымыз бірінші кетсек те, көмусіз қалмайық. Мен кетсем, сен көм. Сен кетсең мен көмейін» деп уағдаласады.
Мешіт тұсына жетер-жетпес екеуіде болдырып, қатты шаршап жантая кетеді. Мешіт жанындағы қорымдағы ата-бабаның бейіті көзге ілінеді. Дауысы шыққанша күбірлеп, ата-бабасына тағзым етіп, Құран бағыштайды.
Бұрылыстағы өзен суынан су ішейін деп етпеттеп барған еді. Жаратушының пендесіне берген ризығы болар, өзеннің алды мұз болып буылып, балықтар жиналып қалыпты.
Тойғанынша балық асап, жүрек жалғап, әлденіп, дорбаға балық салып алып, жолға шығады. «Өлмейтінге өлі балық кезігеді» деген сөз осыдан қалса керек.
Егізғараға аман-есен жетіп, 1,5 пұт азықты әр жеріне бөліп байлап, Ұзақ Өтебеков өзі ғана шығады. Ал Алиакпар жүруге жарамай, сонда қалып қояды. Жолда тасалап, ақырын жан-жақты бақылап, әр қадамды аңдып баспаса, аш адамдар талап тастайды. Осы жүріспен келе жатып, талай аш адамдардан қашып, құтылған. Ауыл маңына жете бере жусан арасынан етпеттеп, жылжып келе жатқан адамды көреді. Сөйтсе, әйгілі дерижер Төлепбергеннің әкесі Әбдірәш екен. Қайын жұртқа бет алған. Беті домбығып, әбден ашыққаны байқалады. Бір жеңді сөгіп, тойғанынша ас асатады. Аш адам тойғанын білсін бе, тақиясымен су ішкізіп, тоқбасар етеді. Осы оқиғаны Ұзақ Өтебеков «Төлепбергенді теледидардан көрген сайын, Әбдірәшті еске алып, осындай тұлғаның көрер жарығы үшін Жаратушыға нығмет еткенін сеземін», – депті.
