"Қызылқұм" ЖШС қанша тонна уран өндіреді?
Жаңақорған ауданының әкімі Сұлтан Мақашов алдымен аймақтағы ірі өндіріс орындарының бірі – Қызылқұм» ЖШС болды. Атқаралып жатқан жұмыстар жөнінде серіктестіктің бас директоры Адай Өмірбеков баяндады.
– 2005 жылдың мамыр айында құрылған кәсіпорын уран өндіру ісімен айналысады. Серіктестік 2008 жылдан бастап аймақтағы «Солтүстік Хорасан» кен орнының Хорасан-1 учаскесінде жер асты ұңғыма әдісімен уран өндіруде, – деді бас директор.
Аудан басшысы мен серіктестік басшысы өндіріс орнының әлеуеті жайында сұрақ-жауап алмасып, сөз жалғастырды.
– Қанша жұмысшы бар?
– 357 жұмысшы бар. Оның 157-і Жаңақорған ауданының тұрғыны, 29-ы байкенжелік. Вахталық жұмыс әдісі бойынша жұмыс жүргізіледі. Олар 280 орындық жатақханада тұрады. Ыстық тамақпен қамтылған.
– Уран қалай өндіріледі?
– Уран өндірудің жер асты ұңғымалы шаймалау әдісімен өндіріледі. Бұл әдістің қоршаған ортаға теріс ықпалы аз және ол өндірудің барынша төмен өзіндік құнын, өндірістік қауіпсіздік пен еңбекті қорғау саласындағы жоғары көрсеткіштерді қамтамасыз етеді. Уран өндірудің барлық процестері автоматтандырылған және компанияның тұрақты бақылауында.
– Уранды қанша тоннаға дейін өндіресіздер?
– Жылына 3000 тоннаға дейін өндіруге мүмкіндік бар. Уран өндірісінің ұзақ мерзімді тұрақтылығын қамтамасыз ету және өндіріс ауқымын сұранысқа икемдеп қысқарту жөнінде стратегиялық шешімі қабылданды. 2018 жылдың қаңтар айынан бастап 3 жылға жер қойнауын пайдалану келісімшарттары бойынша жоспарланған өндіріс ауқымын 20 пайызға қысқарту жалғасуда. Соған сәйкес 1600 тонна ядролық отын шығарудамыз. Оның мәні қымбат энергетикалық ресурсты арзан бағаға сатпау және уран қорын сақтауда жатыр.
– Әлеуметтік жауапкершілікті назарда ұстау маңызды. Солай емес пе?
– Әрине, әлеуметтік жауапкершілікті ұмытқан емеспіз. Жылына 6,5 млн. теңге көлемінде түрлі жобаларды қолдауға жұмсаймыз. Әсіресе жасөспірімдерге қолдау көрсетуді бірінші орынға қоямыз. Биыл 100 оқушы жазғы лагерде демалуына демеушілік жасадық. «Мектепке жол» акциясы бойынша 100 балаға қажетті киім-кешек, құрал-жабдықпен қамтамасыз еттік. Одан бөлек аудан көлемінде өткізілетін мерекелік шаралар жоғары деңгейде өтуіне үлес қосып келеміз.
Сөзге аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп және туризм бөлімінің басшысы Қаржыбек Бүркітбаев араласып:
– Компания жергілікті азаматтарды көбейтуге және жоғары дипломдыларын қызметтік баспалдақпен өсуіне жағдай жасауы маңызды, – деді.
– Біз басымдықты жергілікті жердегі мамандарға береміз. Бізде оператор, слесарь, компрессор сынды мамандарға сұраныс болады. Жергілікті жердің басшылары жұмысқа адам ұсынғанда мамандыққа сай сертификатталғанын басшылыққа алса дұрыс болар елі, – деді Адай Есеркепұлы.
Директордың ойын қуаттаған Сұлтан Ысқақұлы:
– Бізге қажетті мамандықтардың тізімін беріңіздер. Облыс әкімінің гранты есебінен жоғары білім алуына мүмкіндік жасаймыз. Тіпті Ресейдің үздік техникалық жоғары мектептерінде оқытуға болады. Қазір кәсіпкерлік бағытта қысқа мерзімді курстар арқылы оқытып жатырмыз. Соны өндіріске де икемдеуге болады, – деп мамандарды даярлауға байланысты көзқарасын жеткізді.
Аудан басшысы мен серіктестік басшысы өндіріс орнының әлеуеті жайында сұрақ-жауап алмасып, сөз жалғастырды.
– Қанша жұмысшы бар?
– 357 жұмысшы бар. Оның 157-і Жаңақорған ауданының тұрғыны, 29-ы байкенжелік. Вахталық жұмыс әдісі бойынша жұмыс жүргізіледі. Олар 280 орындық жатақханада тұрады. Ыстық тамақпен қамтылған.
– Уран қалай өндіріледі?
– Уран өндірудің жер асты ұңғымалы шаймалау әдісімен өндіріледі. Бұл әдістің қоршаған ортаға теріс ықпалы аз және ол өндірудің барынша төмен өзіндік құнын, өндірістік қауіпсіздік пен еңбекті қорғау саласындағы жоғары көрсеткіштерді қамтамасыз етеді. Уран өндірудің барлық процестері автоматтандырылған және компанияның тұрақты бақылауында.
– Уранды қанша тоннаға дейін өндіресіздер?
– Жылына 3000 тоннаға дейін өндіруге мүмкіндік бар. Уран өндірісінің ұзақ мерзімді тұрақтылығын қамтамасыз ету және өндіріс ауқымын сұранысқа икемдеп қысқарту жөнінде стратегиялық шешімі қабылданды. 2018 жылдың қаңтар айынан бастап 3 жылға жер қойнауын пайдалану келісімшарттары бойынша жоспарланған өндіріс ауқымын 20 пайызға қысқарту жалғасуда. Соған сәйкес 1600 тонна ядролық отын шығарудамыз. Оның мәні қымбат энергетикалық ресурсты арзан бағаға сатпау және уран қорын сақтауда жатыр.
– Әлеуметтік жауапкершілікті назарда ұстау маңызды. Солай емес пе?
– Әрине, әлеуметтік жауапкершілікті ұмытқан емеспіз. Жылына 6,5 млн. теңге көлемінде түрлі жобаларды қолдауға жұмсаймыз. Әсіресе жасөспірімдерге қолдау көрсетуді бірінші орынға қоямыз. Биыл 100 оқушы жазғы лагерде демалуына демеушілік жасадық. «Мектепке жол» акциясы бойынша 100 балаға қажетті киім-кешек, құрал-жабдықпен қамтамасыз еттік. Одан бөлек аудан көлемінде өткізілетін мерекелік шаралар жоғары деңгейде өтуіне үлес қосып келеміз.
Сөзге аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп және туризм бөлімінің басшысы Қаржыбек Бүркітбаев араласып:
– Компания жергілікті азаматтарды көбейтуге және жоғары дипломдыларын қызметтік баспалдақпен өсуіне жағдай жасауы маңызды, – деді.
– Біз басымдықты жергілікті жердегі мамандарға береміз. Бізде оператор, слесарь, компрессор сынды мамандарға сұраныс болады. Жергілікті жердің басшылары жұмысқа адам ұсынғанда мамандыққа сай сертификатталғанын басшылыққа алса дұрыс болар елі, – деді Адай Есеркепұлы.
Директордың ойын қуаттаған Сұлтан Ысқақұлы:
– Бізге қажетті мамандықтардың тізімін беріңіздер. Облыс әкімінің гранты есебінен жоғары білім алуына мүмкіндік жасаймыз. Тіпті Ресейдің үздік техникалық жоғары мектептерінде оқытуға болады. Қазір кәсіпкерлік бағытта қысқа мерзімді курстар арқылы оқытып жатырмыз. Соны өндіріске де икемдеуге болады, – деп мамандарды даярлауға байланысты көзқарасын жеткізді.
Нұрлат БАЙГЕНЖЕ.