«Ғайбат – бір адамның сыртынан оған ұнамайтын сөз айтуың» дейді ардақты Пайғамбарымыз (с.ғ.с.). Сонда бір сахаба: «Ал, егер ол айтқаным рас болса ше?» деп сұрады . Алла елшісі (с.ғ.с): «Егер ол туралы айтқаның рас болса, міне, сол ғайбат. Ал, өтірік болса, жазықсыз жала жапқаның» деп жауап берді. Нағыз мұсылман біреудің бойынан кемшілік көрсе, қайта ол адамның кемшілігінің түзелуін тілеп дұға етеді. Өсек таратудың қаншалықты күнә екенін ескеріп, мынау кеңестерді есінде ұстаған мұсылман өзін тозақ отынан қорғаған болар еді:
1. Ғайбаттың зиянын ойлау керек! Ғайбат етумен сауаптарының кететінін, тіпті, ғайбаттаған адамының күнәлары өзіне жүктелетінін білу керек. «Ғайбат еткен адамды тыңдаған адам да бұл күнәға ортақ болады» (Табарани) деген хадисті есте ұстаған абзал.
2. Бір адам басқа бір адамға ренжісе, оны жамандауға тырысады, оны ғайбат етеді. Ал біреуге ренжігені үшін өзін тозаққа тастаудың ақымақтық екенін білетін адам ғайбат етпейді.
3. Өсек айтпауға бекініп, табандылық танытыңыз. Өсек тыңдаудан әрі оны біреуге жаюдан аулақ болыңыз. Егер біреудің міні талқылауға түсіп кетсе, әңгімені басқа жаққа бұруға тырысыңыз. Қарсыңыздағы адам қауіпті әңгімелерді бастап жатса, өзіңізді және серігіңізді өсек дейтін ауыр күнәдан қайтарыңыз. 
4. Егер өзіңізге ұнамайтын белгілі бір адам туралы жағымсыз сөздер айта бастасаңыз, онда ол адамнан аулақ болыңыз. Себебі, сізге ұнамағандығы үшін ол кінәлі емес. Сондай-ақ, оны жер жаһанға жаман атты қылып жүргеніңізге төзуге ол міндетті емес. Адам өзін қатты ренжіткен, ұнамайтын адамының мінін, кемшілігін айтқысы келіп тұрады. Қанша ақылды болса да, кейде ашу айтқызады. Сондықтан, одан құтылудың бір жолы – әлгі адамнан алыстау.  
5. Егер жаныңызда жоқ бір кісі туралы айтқыңыз келсе, оның жақсы жақтарын ғана айтыңыз.
6. Біреу сізге өсек айтса, сізді басқаға жамандап жеткізуі ғажап емес. Ондай адамдармен алыстан араласыңыз, абзалы мүлде араласпаңыз.
7. Кейде өзге біреу туралы ойыңызды біреумен бөліскіңіз келіп тұратын жағдайлар болады. Ондай кезде қолыңызға қалам мен қағаз алыңыз, тым болмағанда ноутбукке жазыңыз әлгі ойыңызды. Сонда ешкім жапа шекпейтін болады.  
8. Егер біреуді талқылап жатқан әңгіменің үстінен түсіп қалсаңыз, оның жақсы жақтарын айтып ақтап алуға тырысыңыз. Аузыңызға сөз түспесе, үндемеген дұрыс немесе әңгімелерін басқа жаққа бұрып алып кетіңіз.
Қазір ғаламтор арқылы ғайбат, өсек жаюдың түрлері дамып келеді. Әлеуметтік медиа біздің күнделікті өміріміз іспетті болып кеткендіктен, ауызбен айтқан мен ғаламтор арқылы тарату – екеуі бір нәрсе. Бүркеншік ат жамылып таратсаңыз да, Алла бәрін көруші екенін ұмытпаңыз.  
масхаб.кз