Ерлік пен еңбектің ері
Кешегі қасіретті қан майданда жауға қарсы соғысып, от пен оқтың ортасынан аман оралған қайсар ерлер қатарында Әнуар Әбутәліпов атамыз да бар. Туған ауылымыздан шыққан Кеңес одағының батыры туралы ерлік хикаяларына бала күнімізден құлағымыз қанық. Жаужүрек қазақ сарбазының жауынгерлік жолы – Отан үшін от кешкен қайсар ұрпақтың шынайы шежіресіндей.
Батырдың есімі бүгінде біз қанат қаққан қасиетті білім ордасы – Түгіскен ауылындағы №209 мектепке берілген. Жас өренге білім мен тәрбие берумен қатар, ұрпақ бойына патриоттық рухты сіңіретін оқу ошағында батыр атында мұражай ашылған. Онда қойылған сұрапыл соғыстан сыр шертетін майдан даласынан жеткен жәдігерлер өшпес тарихтың тірі куәсіндей сақталып келеді.
1923 жылы Сыр бойындағы қасиетті топырақта дүние есігін ашқан Әнуар атамыздың өмір жолы күреске, қажыр-қайрат пен төзімге толы. Балалық шағында аштық пен жоқшылық жайлаған қиын кезеңді бастан өткерсе де жасымады. Заман ауыртпалығына мойымай, өмірлік мақсатын ерте айқындаған ол небәрі 19 жасында өз еркімен майданға сұранып, ерлік жолына аяқ басты. Осылайша, 1943 жылдың ақпан айында тұңғыш рет ұрыс даласына кіріп, №53 армияның Звенигород әуе-десанттық дивизиясының құрамындағы 13-гвардиялық атқыштар полкының станокты пулемет расчетына командир болды. Бұл – оның өміріндегі күрделі де, қаһармандыққа толы кезеңдердің бастауы еді.
Батыр атамыз Венгрия жеріндегі Тисса өзенінен 47 рет жүзіп өтіп жаралы жауынгерлер мен оқ-дәріні арғы бетке өткізіп, өшпес ерлікпен көзге түсті. Осы бір оқиға – оның батырлық болмысының бір көрінісі ғана.
Жан алысып, жан беріскен әрбір шайқас оның ерік-жігерін шыңдап, жүрегіндегі Отанға деген сүйіспеншілікті одан әрі арттыра түсті. Әсіресе 1944 жылы Псков өңіріндегі қантөгіс шайқастар – Әнуар Әбутәліповтің нағыз жауынгер ретінде шыңдалған тұсы болды. Қарша бораған оқ астында батылдық танытып, жау шебін бұзып өткен сәттер қаһарман қазақ солдатының ерлігін көпке мойындатты. Оның взводтың алға жылжуына мүмкіндік жасап, жеңіс жолында жанын пида етуге даяр болған ерлігі – тарихтың қойнауына алтын әріптермен жазылды. Сол бір ерекше ерлігі үшін ол 1945 жылы Кеңес одағының батыры атағына лайық деп танылды.
Әнуар Әбутәліпов тек майдан даласының ержүрек сарбазы ғана емес, бейбіт өмірдің де берекесін арттырған даңғайыр диқан. Ел игілігі жолында аянбай еңбек етті. Ұрпақ тәрбиесіне зор мән беріп, ел бірлігін нығайтуға, тәуелсіздікке берік сенім ұялатуға бар күш-жігерін сарп етті. Оның тағылымды өмір жолы – бір адамның ғана емес, тұтас бір ұрпақ тағдырының айнасы, тарихтың бір қазынасы.
Тарихтың әр тарауында ел мен жер үшін жанын қиған, жүрегін жұлып беруге даяр болған ерлердің саны аз емес. Солардың ішінде тағдырдың талай тәлкегіне қарсы тұрып, өр рухымен от кешіп, есімі ел жадында алтын әріптермен жазылған жандар ғана – шын мәніндегі батырлар. Олар – ұлттың тірегі, болашақтың шамшырағы.
Ашық аспан астындағы шексіз көкжиекпен астасқан жазира даламыз, көгімізде желбіреген көк туымыз, күн нұрына шомылған ауыл мен қала – барлығы да батыр бабаларымыздың жанқияр ерлігінің, өлшеусіз еңбегінің жемісі. Олар бізге тек тыныштық пен бейбіт өмір сыйлап қана қойған жоқ, асқақ рухымызды оятты. Осындай тұлғаларды есте сақтау – ұлттың өткеніне, бүгіні мен болашағына зор құрметімізді танытады.
Жәмила ЕРМАХАН
