Адамды адам еткен – кітап
Кітапхана – рухани байлықтың ордасы, кеше мен бүгінді жалғайтын ғасырлық тарихымыз сақталған мұралар мекені. «Адамды адам еткен – кітап, адамзат еткен – кітапхана» демекші, адамдық асыл қасиеттерге баулып, бойға білім дарытатын мәдениет ошағының құндылығы қай кезде де жоғары. Бұл туралы Мемлекет басшысы «Бүгінгі заманда кітапсыз, сондай-ақ кітапханасыз адамның ойдағыдай дамуы мүмкін емес. Бүкіл әлемдегі кітапханалар – білім мен мәдениеттің ошағы, жаңа ойлар мен тың пікірлердің мекені. Электронды форматтың қарқынды дамып жатқанына қарамастан дәстүрлі кітапхананың ағартушылық рөлі ешқашан мәнін жоғалтпайды» деген болатын. Адырбек Сопыбеков атындағы аудандық кітапхана директоры Әсем Тілеубергеновамен сұхбатымыз осы бағытта өрбіді.
– Өзіңіз басқарып отырған орталықтың бүгінгі жай-күйі туралы баяндасыңыз?
– Кітапхана қорында 467 мыңға жуық кітап бар. Мақсат – тұрақты оқырман ортасын қалыптастыру. Осы бағытта түрлі ұйымдастыру шаралары өтуде. Сәуір айында мектеп оқушылары арасында «Кітап саған не берді» тақырыбында сауалнама жүргізілді. Сауалнамаға қатысқан 836 баланың 345-і көркем әдебиет жанрына, 333 бала фантастика, детектив жанрына, 149 бала психологиялық-мотивациялық жанрға қызығатынын көрсетті. Сонымен қатар бұл оқырмандарымыздың 604-і кітаптың баспа түрін оқуды ұнатса, 152 бала электронды кітаптарды оқығанды ұнатады екен.
23 сәуір – Дүниежүзілік кітап күні және авторлық құқық күніне орай «KITAPшоу – 2024» атты аудандық фестиваль ұйымдастырылды. Аталмыш шарада жергілікті ақын-жазушылар мен кең таныла бастаған жас авторларды және кітап жанашырлары мен демеуші оқырмандарды марапаттадық. Сонымен қатар жеңіс мерекесіне орай өткізген шараларымыз оқырмандар көңілінен шықты. Сын сағатта бірлікте болып, туған жерге, елге деген ыстық ықылас пен өшпес махаббатын ту етіп, отан үшін отқа түскен боздақтарымызды еске алып, өскелең ұрпақтың жадында жаңғырту мақсатында өткізілген шараларға елді мекендердегі кітапханалардың барлығы дерлік атсалысты. «Ер есімі-ел есінде», «Ел мен ердің жеңісі», «Жеңіс даңқы мәңгілік», «Жеңіс туы желбірейді көгімде» сияқты шаралар кітапхана мен оқырмандар арасындағы байланысты одан әрі бекемдей түсті.
Оқырман қатарын көбейту және тұрақтандыру үшін түрлі бағыттағы жұмыстар жүйеленген. Тарқатып айтар болсақ, әр жыл сайын жылдың үздік, белсенді оқырмандарын марапаттау шаралары жүргізіліп келеді. Кешегі карантин уақытында, өздеріңіз білетіндей, барлық мекеме онлайн форматта жұмыс жасады. Осы тұста онлайн жұмыс жасауға төселіп, заман талабына қарай әрекет етудің артықшылығын айтқым келеді. Әлеуметтік желідегі белсенділік дәстүрлі кітапхананың маңыздылығын арттыруға айтарлықтай ықпал ете алды. Ктапхана жұмыстарын желі арқылы бақылап отырған көрермен уақыт оздырмай оқырмандарымызға айналды. Оқырман – кітапхананың жаны десек артық болмас. Байланыс нығайған сайын қос тараптың да белсенділігі артып, жемісті жұмыстарымыз көбейетініне сеніміміз мол.
– Ауданымызда орта жастағы аға буыннан кітап жанашырлары бар ма, олар сіздермен қаншалықты тығыз байланыста?
– Әрине, бар. Кітаптың қадірін – кітап оқыған білетіні сөзсіз. Тұрақты байланыс жасап отыратын оқырмандарымыз кітап алып қана қоймай өздері де кітапхана қорына түрлі жанрдағы кітаптарды сыйға тартып отырады. Өмірдегі ең жақсы сыйлық та кітап. Кітап беру, кітап оқу, үй кітапханасын жинау әр отбасының өмірдегі ең маңызды мәдениетті қадамының бірі. Осындай азаматтарымызға тоқтала кетсек, Құлтасов Қалжан Қызылқұм ЖШС "Қорасан1" кенішінде Азаматтық қорғаныс және төтенше жағдай жөніндегі қызметкер. Бастауыш кәсіподақ ұйымының төрағасы. Аудандық ішкі істер бөлімінде жұмыс жасаған. Қазіргі кезде доғарыстағы полиция полковнигі. Қалжан ағамыз жеке үй кітапханасынан Аудандық А.Сопыбеков атындағы орталық кітапханаға 200-ге жуық құңды кітаптарын сыйға тартты. Сонымен қатар, «Бабай батыр» кітабының авторы Асан Сарқұлов 10 кітабын, Еркін Мұсаев «Өзбекәлі және мәдени майдан» кітабының 2 данасын кітапхан қорына өткізді. Кітапты сыйға тарту арқылы халықтың рухани байлығын дамытып, кітапхананың кітап қорын әдебиеттермен толықтыру, оқырман мен кітапхана арасын нығайтуға үлес қосамыз. Басты мақсат адамзат жасаған ең ұлы кереметтердің бірі-кітаптың құдыретін таныту. Бұл құнды кітаптар алдағы уақытта орталық кітапхана қорына енгізіліп, оқырман қауымға ұсынылатын болады.
– Балалардың кітапқа қызығушылығын қалай арттыруға болады?
– Балаларымыздың кітапқа қызығушылығын арттыруда ұйымдастырылған жобамыздың бірі – жас суретшілер көрмесі десек те болады. Бұл жобаның мақсаты балалардағы танымдық деңгейді қалыптастырып қана қоймай, бейімі бар балалардың сурет салу шеберлігін шыңдай түсуіне мүмкіндік беру. Жоба барысында балалар өздеріне ұнаған балалар әдебиетінен бір кітап оқып, одан түйгенін қағазға суреттейді. Бұл бағытты қолға алғалы кішкентай оқырмандарымыздың да қатары күн санап артып келеді. Одан бөлек, «Адал адам» мәдени танымдық концепсиясындағы «Әлем-BOOK» жобасы аясында кітапханалар жаңа серпін алды. Мектеп оқушыларымен байланыс артып, түрлі рухани-танымдық шаралар ұйымдастырыла бастады. Ал балалар әдебиетіне тоқталсақ, Адырбек Сопыбековтың авторлығымен жазылған кітаптарымызды ұсынудамыз. Балалар әдебиетінің қатарын көбейту алдағы жоспарларымызға енгізілген. Айта кететін бір жайт балалар арасындағы кітап оқырмандарын қалыптастыруға ауданымыздағы «Зерек», «Дарын» сияқты жеке мектептердің үлесі жоғары. Олар орталық кітапханамен үздіксіз байланыс жасап, түрлі шараларды бірге ұйымдастыруға ұсыныс жасап, балалардың кітапқа қызығушылығын арттыруға белсене жұмыс жасауда.
Жәмила ЕРМАХАН