Тұрғындар мәселесі назарда
Аудан әкімі Мұрат Жолкелдіұлы бұған дейін 16 елдімекенді аралап, тыныс-тіршілігімен, әлеуметтік нысандардың жай-күйімен танысты. Аудан басшысының бұл жолғы бағыты Кейден, Жайылма, Сунақата, Екпінді, Қожамберді, Төменарық, Сүттіқұдық Ақүйік ауылдары мен Шалқия кентінде жалғасты.
Аудан әкімі Мұрат Жолкелдіұлының бұл күнгі жұмыс күні аудан орталығынан 8 шақырым жерде орналасқан Кейден ауылының тұрғындарымен кездесуден басталды. Ауылға арнайы ат басын тіреген аудан әкіміне жиналған жұрт ең маңызды, бүгінге дейін шешімін таба алмай келе жатқан су, жарық, жол және газ мәселесі туралы айтып, көгілдір отын игілігін көрсек деген тілегін жеткізді. Оған қоса тұрғындар елдімекендегі және аудан орталығындағы дәрігерлердің көрсеткен қызметіне көңілдері толмайтынын айтты. Сондай-ақ кейдендік жұмыссыз жастарды «СКЗ-U» және Жаңақорған транзит мекемелері жұмысқа тартса деген тілектерін де ортаға салды.
Аталған мәселелер бойынша Мұрат Жолкелдіұлы ауылды көгілдір отынмен қамтамасыз етуде жоба жасалып, Республикалық бюджет қаржы сұрау үшін ұсыныс жасалғанын айтты. Ал жұмыссыз жастарды жұмысқа тарту мәселесі жөнінде «СКЗ-U» ЖШС директорының орынбасары Гүлнар Билалова төмендегіше ақпарат берді.
– Қазіргі таңда күкірт қышқыл зауытында штаттық кестеге байланысты 268 адам жұмыс істейді. Оның ішінде Жаңақорған ауданы бойынша 162 адам жұмысқа тартылса, соның 49-ы кейдендік тұрғын. Ал су мәселесіне келсек, ауылға қарасты 34 тұрғыны бар Қауық елдімекенінде ауыз су жүргізу мемлекеттік бағдарламаға енбеген. Соған қарамастан зауыт басшылары Талап су торабынан ауыз су жүргізіп берді. Мына өздеріңіз күнде жүріп жүрген ауыл көшелерінің жайқалып жасыл желекке оранып тұрғанына да біздің мекеменің үлесі зор. Өйткені оны суғаруға кететін энергия шығынын толығымен зауыт мойнына алған. «Мектепке жол» акциясы аясында да қаншама баланы оқуға қажетті деген құрал-жабдықтармен қамтамасыз етіп отыр. Сондықтан біздің тарап ауыл тұрғындарының кез келген мәселесіне бей-жай қараған емес, – деді.
Ал ақ халаттылардың қызметіне көңілі толмайтынын айтқан ауыл тұрғынының шағымы аудан әкімі өзінің назарында болатынын жеткізді.
Одан кейінгі бағыт Қаратау тауының бөктерін мекен еткен Шалқия кентіне жол түсті. Шалқиялықтар кезек күттірмейтін ең негізгі деген мәселелер мемлекеттік бағдарламалар аясында іске асқанын айтып, алғысын жаудырды. «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы аясында №86 мектептің күрделі жөндеуден өтіп, тұрғындар үшін ең маңызды орын клуб үйінің пайдалануға берілгенін қуанышпен жеткізді.
Кеншілер қонысын тірек еткен шалқиялықтар ұсыныстары орындалып, пікірлері ескеріліп жатқанына ризашылықтарын білдіріп, енді қызметіне кіріскен аудан басшысына сәттілік тілеп, ақ батасын берді.
Ал Шалқия кентінде іргетасы қаланған «Шалқия» санаториялық сауықтыру орталығының мәселесін аудан басшысы күнделігіне түртіп алды.
Келесі кезекте Жайылма ауылдық округін бағытқа алдық. Ауылға табан тіреген аудан басшысы Мұрат Жолкелдіұлы елдімекеннің тыныс-тіршілігімен таныса келе, жұртшылықтың ұсыныс-пікірлерін тыңдауға дайын екенін жеткізді.
«Жайылманың қарбызы» деген бренд атауды иеленген ауыл бақша дақылдарын егумен, өндіруімен танымал. Әсіресе қарбызына Қазақстанның солтүстік аймақтары мен Ресейде сұраныс жоғары. Осыдан хабары бар аудан әкімі облыстан арнайы жер белгіленіп, сол аймақта тек «Жайылманың қарбызы» сатылатынын, соның арқасында әлеуметтің әлеуеті артатынын айтып, жақсы жаңалығымен бөлісті.
Бірақ ел болғаннан кейін уақыттың талабына сай мәселелердің туындауы заңды. Сондықтан тұрғындар басты мәселе ретінде көгілдір отын және аяқ су мәселесін көтерді. Бұған аудан әкімі әуелі республикадан бөлінген қаржыға Ақүйік және Қыраш ауылдарына газ желісі жүргізу мәселесі қолға алынатынын, одан кейін Шалқия мен Құттықожа елді мекені кезекте тұрғанын айтты. Ал жайылмалықтардың ұсынысы алдағы жылдың еншісінде.
Әкімнің жұмыс сапары одан әрі Сунақата мен сол ауылға қарасты Еңбек елдімекенінде жалғасын тапты. Мұрат Жолкелдіұлы бастаған дербес бөлімнің басшыларын күткен ел ағалары өздерін телекоммуникациясыз өркениеттен тыс қалғандай сезінетіндерін, сондықтан жарық, интернет және газ мәселесін шешіп беруді сұрады.
Аудан әкімі елдің ұсыныс-пікірінен соң мәселенің мәнісін тарқатып, қандай жағдай болмасын халық игілігіне жұмыс жасайтынын, ауылдықтардың көгілдір отын жөнінде көтерген мәселесінің шешілер күні де алыс емес екенін айтты. .
Мұрат Жолкелдіұлының ендігі сапары мемлекеттік басты рәміз саналатын Елтаңбаның авторы Жандарбек Мәлібекұлының кіндік қаны тамған Екпінді ауылы болды. Ол кісіге деген құрметті ауылға кіре беріс жерде ілініп тұрған билбордтан да байқауға болады. Алайда елдің тыныс-тіршілігімен танысуға келген әкім сапардың маңыздылығын естен шығармады. Қаншама ауыл аймақты аралаудағы мақсаты елге сәлем беріп, ағайынның қал-жағдайын білу. Мәселе болса ашық айтып, шешілу жолын қарастыру.
Егін және мал шаруашылығымен айналысатын екпінділік тұрғындар аудан басшысына ауыл шетіндегі су қашыртқысының жайын жеткізді. Бұл мәселе шешілмесе ауыл мен егістік ыза судың астында қалу қаупі барын, электр жарығының да жиі сөнетіні дағдыға айналғанын айтып, ауылға көгілдір отын қашан тартылатынын сұрады.
Аталған мәселелерден аудан әкімі хабары бар екенін, сала мамандарымен ақылдаса отырып шешетінін, нәтиже болған уақытта ауылдықтармен бөлісетінін тілге тиек етті. Ал газ мәселесіне қатысты қойылған басты сұраққа Мұрат Тілеуімбетов көршілес жатқан Төменарық елдімекеніне Шиелі ауданынан тартылатын 1 млрд 200 млн теңгенің жобасы аясында іске асатынын жеткізді. Демек Төменарыққа тартылған газ арқасында Екпінді ауылы автоматты түрде газ игілігін көретін болады.
Келесі бағытымыз 800-ден астам тұрғыны бар Қожамберді ауылдық округінде жалғасты.
Ауылдықтар 1997 жылы берілген 200 га егістік жері барын, құжаты рәсімделмегендіктен Сунақата ауылдық округіне қарасты жер болып есептеліп кеткенін, осы жерді түбегейлі өзіміздің ауылдың есебіне қосып берсеңіз деген ұсыныстарын білдірді. Аудан әкімі агроаймақ ретінде пайдаланып, 50-ден астам адам егінін егіп отырған егістік жер аудандық жер қорында екенін, сондықтан еш алаңдамай шаруалар өз жұмысымен айналыса берсін деген шешімін айтты.
Бұдан әрі аудан әкімі бастаған делегация Төменарық елді мекеніне аялдады. Тұрғындарды толғандырған мәселеге құлақ түрген Мұрат Жолкелдіұлы нендей мәселе барына тоқталды.
Ауылдықтардың көптен көтеріп жүрген басты мәселесі ауырып балтырың сыздағанда аудан орталығына сабылмай, Төменарықтағы әбден тозығы жеткен аурухана орнына жаңасы бой көтерсе деген ұсыныстарын жеткізді.
Аталған мәселе бойынша аудан әкімі облыстың бас дәрігерімен сөйлескенін, сараптамадан өтсе қаржы мәселесі шешіліп алдағы күні ауыл тұрғындары жаңа ауруханаға қол жеткізетінін хабарлады.
Сондай-ақ қазіргі заманға сай балабақша мен ауыл тәртібіне жауапты болып бекітілген учаскелік полицей жыл сайын ауыспай, тұрақтап қалса деген өтіштерін айтты.
Балабақша мәселесі бойынша ауданның бас ұстазы Болат Ибрагимов бұл тақырып көтерілгенін, облыстан аталмыш мәселе бойынша арнайы құрылған комиссия құрамы келгенін баяндады. Олар балабақша салуға еш негіз жоқ екенін, мүмкіндік болса жеке демеушілер, кәсіпкерлер тарту арқылы ғана жаңа балабақшаға қол жеткізуге болатынын айтқан.
Алайда демеуші, кәсіпкерлер тартудың өзі қиын екенін жеткізген Болат Мақсұтұлы ауылдағы үлкен кеңсе үйін мемлекеттік балабақша есебіне алып, толығымен күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізіп ел игілігіне беру үшін қаржы сұрауға жұмыс жасасам деген ұсынысын жеткізді. Бұған келіскен аудан басшысы аталған мәселені шешуді толығымен білім бөлімінің басшысы Болат Мақсұтұлына тапсырды.
Енді Сүттіқұдық ауылдық округын бағытқа алған аудан басшысына ауылдықтар “Біздің негізгі жырымыз мал ішетін аяқ су мәселесін шешуде скавижина орнатылса, сонымен қатар жайылымдық жерге жарық жүргізілсе” деді.
Бұған аудан басшысы скважина жердің астына орнатылатын болғандықтан бұл арнайы жоба бойынша іске асатынын, оған арнайы қаржы бөліну керектігін, ал әр скважинаны орнату аз қаржы тұрмайтынын айтты. Соған қарамастан халық скважинаны мал жайылатын жайылымдық жерге емес, адам тұратын тұрғылықты мекенге орналастыру маңызды екенін білу керек. Артында тексеруі бар мәселе болғаннан кейін жайылымдық жерге скаважина мен жарық жүргізу тиімсіз екенін елге түсіндірді.
Басқа да көтерілген сұрақтарды назарда ұстайтынын, кей мәселені шешуді ауыл әкіміне нықтап тапсырды.
Соңғы аялдама Ақүйік елдімекенінде қорытыланды. Бұл ауыл халқының ауызбіршілігі жарасқан, бірлігі бекемдігімен өзге ауылдарға үлгі. Ауыл жастары спорт саласы, білім сапасы жағынан да өзгелерден көш ілгері. Пайдалануға берілген спорт кешені мен шағын мейрамхана көптің кәдесіне жарап тұр. Алайда тұрғындарды мазалаған мәселе де жоқ емес. Соның бірі ауылды газдандыру және Ұлы Отан соғысы ардагерлерінің есімі жазылған тастар орналасқан аллея жекеменшік адамға өткенін, оның заңсыз екенін дәлелдесек те әзірге қайтару мүмкін болмай тұрғанын айтып налыды.
Бірінші мәселе газдандыру жұмысы бойынша аудан басшысы биыл қолға алынатынын, ол үшін қаржының республикалық бюджеттен бөлінгенін айтты. Сондықтан ақүйіктіктер үшін келесі жылы көгілдір отын мәселесі шешілетін болады. Ал аллеяны өз көзімен көрген Мұрат Жолкелдіұлы мұндай қасиетті орын әр ауылға керек екенін, бабалар рухын құрметтеу мына біздерге парыз екенін айта келе сот шешімі бойынша жердің қайтарылатыны нақты екенін айтты. Сондықтан аллея территориясын иемденген кәсіпкерге жерді қайтару үшін екі ай мерзім берілгенін жеткізді және бұл мәселені шешуді ауыл әкіміне нықтап тапсырды.
Осымен аудан басшысының ауылдық округтерге жасаған сапары аяқталды. Енді әрбір ауылдық округтер бойынша негізгі жоспар түзіп, дамудың бағдарын айқындайтын болады. Бұл Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың ашықтық пен жариялықты ұстанып, халықпен етене жақын жұмыс істендер деген концепциясы біздің ауданда сапалы іске асып жатқанының көрінісі.
Лаура БИБАСАРОВА