КӘСІПКЕРЛІКТІ ДАМЫТУДЫҢ ҰТЫМДЫ ТӘСІЛІ
Жылдар бойы жиған-терген қаржысын қайтарымды жобаға бағыттауға ниетті қалталылар аз емес. Бірақ, нарықтық және әлеуметтік қарым-қатынастарды жан-жақты меңгерген HR-менеджерлер тапшы. Содан болар қайта өндеу, өндеу өндірісінің дамымай жатқаны. Осы ретте, кәсіпкерлерге тың жобаларды көрсетіп, ісін дамытуда тың қадамдар жасауға аудан басшысы Ғалым Әміреев түрткі болуда.
Жыл басында сала басшыларын, ауылдық округ әкімдерін және кәсіпкерлерді Шиелі ауданына бастап барып, мемлекеттік-жеке меншік әріптестік аясында салынған нысандармен танысты. Жобаның артықшылықтарын білді. Табыстың көзі екенін сезінді. Нәтижесінде, ауданда бірнеше нысан бой көтере бастады. Жақында Қызылорда қаласында әріптестік жобасы аясында салынған әлеуметтік маңызды нысандардың жұмысын көру мақсатында аудан әкімі делегацияны бастап барды.
Онда «Alexey Sultan-Akhmet» клиникасы, «Тарлан» денешынықтыру-сауықтыру кешенін көрді. Сондай-ақ, Кәсіпкерлер үйінде болды.
– Кәсіпкерлік сектордың дамуына әсер ететін ауқымды бағыттың бірі – мемлекеттік-жекеменшік әріптестік. Бұл мемлекеттік және жеке меншік сектордың қоғам игілігі үшін атқарылатын жұмыстарда ынтымақтастық орнату арқылы жүзеге асырылады. Бұл бағыт бүгінгі нарықтық қоғамға қалай енді, ерекшелігі мен тиімділігі қандай? Осыны жаңақорғандық іскер азаматтарға түсіндіріп, ауданда тың бастамаларға жол ашсақ дейміз, – дейді делегация басшысы Ғалым Махмұтбайұлы.
Делегация құрамында барған аудандық экономика және бюджетті жоспарлау бөлімінің сектор меңгерушісі Рүстем Ибрагим сапардан кейін елді мекендерде қозғалыс басталғанын айтты.
– Жаңақорғандық кәсіпкерлер Қызылорда қаласында мемлекеттік-жеке меншік әріптестік арқылы салынған заманауи нысандарды көрді. Әрі әлеуметтік салаға инвестиция құю арқылы табыс табуға болатынын түсінді. Бұл – кәсіпкерлердің белсенділігі артуына септігін тигізді. Қазір жекеменшік мектеп, медициналық клиника және т.б. ашуға ниет танытқандар көбейді. Әрине, жобалар қолдау тауып, іске асып жатса, қызмет көрсету сапасы арта түсетіні белгілі, – дейді Рүстем Рәбілұлы.
Жалпы, бюджеттің қарымы жете бермейтін, әсіресе, маңызы зор әлеуметтік жобаларға жеке бизнесті тарту қажеттігін Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндігі» атты Жолдауында атады.
Жалпы, мемлекеттік-жекеменшік серіктестік идеясының заманауи түсінігі, қайта жаңғыруы ХХ ғасырдың 80-жылдарында Ұлыбританияда туындады. Британиялық ғалым Стивен Хокинг Линдер «ХХ ғасырдың 80 жылдардың соңындағы серпін мен қажетті реформалық дәреже алғанына қарамастан, мемлекеттік-жекеменшік әріптестік билік үшін жаңашылдық емес. Он жылдан астам уақыт бұрын Америка Құрама Штаттарында федералдық үкіметте мұндай әріптестік ешқандай салтанатсыз, реформалық мөрсіз-ақ, қала инфрақұрылымын дамытуда жеке инвестицияны ынталандыру құралы ретінде қолданылды» деп пікір білдірген.
Расында, АҚШ-та мемлекетпен жеке тұлғалардың іскерлік байланысы ХVІІ ғасырда қалыптаса бастады. Яғни, тас жолдар мен магистральдарды салуға және т.б маңызды бағыттарға жекеменшік серторды тартады. 1950-жылдары әлеуметтік нысандарды қаржыландыру қолға алынса, 1960-жылдары қаланы модернизациялау мен қайта құруда жекеменшік кәсіпорындар қатысып, байланыс нығая түсті. АҚШ-та осылайша мемлекеттің экономикалық жекеменшік секторлар негізгі рөл атқара бастады.
Мұндай үрдіс Қазақстанда да қолданыла бастады. Мемлекет басшысы кәсіпкерлермен кездесуінде: Күрделі уақытта кәсіптеріңізді жандандырып, аяқтарыңызға тұруға көмектестік, қолдау көрсеттік, экономиканы қарышты дамытуға атсалысуларыңыз орынды дегені есімізде.
– Әріптестік аясында Асылхан Шайықов Жаңақорған кентінде, Әсемкүл Ермаханова Сүттіқұдық ауылдық округінде денешынықтыру-сауықтыру кешенін ашады. Сондай-ақ, Марат Мантаев Әбдіғаппарда, Бақыт Берділлаев Бірлікте, Болат Балғабаев Жаңақорған кентінде денешынықтыру-сауықтыру кешенінің құрылысын жүргізуде. Өзгент ауылындағы 150 орындық клубтың құрылысы да мемлекеттік-жекеменшік серіктестік негізінде жүзеге асады. Медицина саласы бойынша Бірлік және Өзгент ауылдық округіндегі дәрігерлік амбулатория да жоба арқылы салынады, – дейді аудандық экономика және бюджетті жоспарлау бөлімінің басшысы Ахметғали Қасқабаев.
Бүгінде Бразилия, Испания, Италия, Мексика, Англия, Жапония және Франция мемлекеттік-жекеменшік әріптестік аясында бизнесті қолдап, мемлекеттік қазынаны үнемдеудің жолын тапқан. Қазақстанда да ұтымды әрі тиімді тәсілдерді игеру қолға алына бастады...
Нұрлат БАЙГЕНЖЕ.
Жыл басында сала басшыларын, ауылдық округ әкімдерін және кәсіпкерлерді Шиелі ауданына бастап барып, мемлекеттік-жеке меншік әріптестік аясында салынған нысандармен танысты. Жобаның артықшылықтарын білді. Табыстың көзі екенін сезінді. Нәтижесінде, ауданда бірнеше нысан бой көтере бастады. Жақында Қызылорда қаласында әріптестік жобасы аясында салынған әлеуметтік маңызды нысандардың жұмысын көру мақсатында аудан әкімі делегацияны бастап барды.
Онда «Alexey Sultan-Akhmet» клиникасы, «Тарлан» денешынықтыру-сауықтыру кешенін көрді. Сондай-ақ, Кәсіпкерлер үйінде болды.
– Кәсіпкерлік сектордың дамуына әсер ететін ауқымды бағыттың бірі – мемлекеттік-жекеменшік әріптестік. Бұл мемлекеттік және жеке меншік сектордың қоғам игілігі үшін атқарылатын жұмыстарда ынтымақтастық орнату арқылы жүзеге асырылады. Бұл бағыт бүгінгі нарықтық қоғамға қалай енді, ерекшелігі мен тиімділігі қандай? Осыны жаңақорғандық іскер азаматтарға түсіндіріп, ауданда тың бастамаларға жол ашсақ дейміз, – дейді делегация басшысы Ғалым Махмұтбайұлы.
Делегация құрамында барған аудандық экономика және бюджетті жоспарлау бөлімінің сектор меңгерушісі Рүстем Ибрагим сапардан кейін елді мекендерде қозғалыс басталғанын айтты.
– Жаңақорғандық кәсіпкерлер Қызылорда қаласында мемлекеттік-жеке меншік әріптестік арқылы салынған заманауи нысандарды көрді. Әрі әлеуметтік салаға инвестиция құю арқылы табыс табуға болатынын түсінді. Бұл – кәсіпкерлердің белсенділігі артуына септігін тигізді. Қазір жекеменшік мектеп, медициналық клиника және т.б. ашуға ниет танытқандар көбейді. Әрине, жобалар қолдау тауып, іске асып жатса, қызмет көрсету сапасы арта түсетіні белгілі, – дейді Рүстем Рәбілұлы.
Жалпы, бюджеттің қарымы жете бермейтін, әсіресе, маңызы зор әлеуметтік жобаларға жеке бизнесті тарту қажеттігін Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндігі» атты Жолдауында атады.
Жалпы, мемлекеттік-жекеменшік серіктестік идеясының заманауи түсінігі, қайта жаңғыруы ХХ ғасырдың 80-жылдарында Ұлыбританияда туындады. Британиялық ғалым Стивен Хокинг Линдер «ХХ ғасырдың 80 жылдардың соңындағы серпін мен қажетті реформалық дәреже алғанына қарамастан, мемлекеттік-жекеменшік әріптестік билік үшін жаңашылдық емес. Он жылдан астам уақыт бұрын Америка Құрама Штаттарында федералдық үкіметте мұндай әріптестік ешқандай салтанатсыз, реформалық мөрсіз-ақ, қала инфрақұрылымын дамытуда жеке инвестицияны ынталандыру құралы ретінде қолданылды» деп пікір білдірген.
Расында, АҚШ-та мемлекетпен жеке тұлғалардың іскерлік байланысы ХVІІ ғасырда қалыптаса бастады. Яғни, тас жолдар мен магистральдарды салуға және т.б маңызды бағыттарға жекеменшік серторды тартады. 1950-жылдары әлеуметтік нысандарды қаржыландыру қолға алынса, 1960-жылдары қаланы модернизациялау мен қайта құруда жекеменшік кәсіпорындар қатысып, байланыс нығая түсті. АҚШ-та осылайша мемлекеттің экономикалық жекеменшік секторлар негізгі рөл атқара бастады.
Мұндай үрдіс Қазақстанда да қолданыла бастады. Мемлекет басшысы кәсіпкерлермен кездесуінде: Күрделі уақытта кәсіптеріңізді жандандырып, аяқтарыңызға тұруға көмектестік, қолдау көрсеттік, экономиканы қарышты дамытуға атсалысуларыңыз орынды дегені есімізде.
– Әріптестік аясында Асылхан Шайықов Жаңақорған кентінде, Әсемкүл Ермаханова Сүттіқұдық ауылдық округінде денешынықтыру-сауықтыру кешенін ашады. Сондай-ақ, Марат Мантаев Әбдіғаппарда, Бақыт Берділлаев Бірлікте, Болат Балғабаев Жаңақорған кентінде денешынықтыру-сауықтыру кешенінің құрылысын жүргізуде. Өзгент ауылындағы 150 орындық клубтың құрылысы да мемлекеттік-жекеменшік серіктестік негізінде жүзеге асады. Медицина саласы бойынша Бірлік және Өзгент ауылдық округіндегі дәрігерлік амбулатория да жоба арқылы салынады, – дейді аудандық экономика және бюджетті жоспарлау бөлімінің басшысы Ахметғали Қасқабаев.
Бүгінде Бразилия, Испания, Италия, Мексика, Англия, Жапония және Франция мемлекеттік-жекеменшік әріптестік аясында бизнесті қолдап, мемлекеттік қазынаны үнемдеудің жолын тапқан. Қазақстанда да ұтымды әрі тиімді тәсілдерді игеру қолға алына бастады...
Нұрлат БАЙГЕНЖЕ.
