Ел сенімі жауапкершілікті еселейді
Биыл жергілікті мәслихаттар құрылымына 28 жыл толады. Осынау кезеңде халық қалаулылары елдің мұң-мұқтажын тыңдап, әлеуметтік мәселелерді шешуге қаншалықты атсалысты. Бұл жайында аудандық мәслихат хатшысы Ғалымжан Сопбековпен жолығып, жергілікті өкілдіктің жұмыстарымен таныстық.
– Жергілікті өкілді органдар қызметінің тиімділігін арттыру қазіргі жағдайда маңызы зор міндет болып отыр. Өйткені мәслихаттар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес халықтың еркін білдіретін, өңірлерді әлеуметтік-экономикалық реттеудің елеулі өкілеттіктеріне ие бірден-бір құрылым, – дейді ол.
– Мәслихат жұмысының маңызына тоқталып өтсеңіз?
– Сессияда қаралатын жоспарлы мәселе бойынша аудан әкімдігі тиісті шешім жобасын әзірлеп, шешім жобалары тұрақты комиссияның отырыстарында, бірлескен отырыс-та алдын ала талқылаудан өткізіледі. Талқылау қорытындысында мақұлданған мәселелер ғана сессияның күн тәртібінің жобасына енгізіліп, сессия қарауына ұсынылады. Сессияда қабылданған шешімдер атқарушы органдарға жолданып, олардың орындалуы қадағаланып отырады.
2021 жылғы 30 маусымда кейбір заңнамалық актілерге өзгерістер енгізілуіне байланысты мәслихаттың үлгілік регламентіне өзгерістер енгізілді. Мәслихат хатшысының өкілеттігін бере отырып мәслихат сессиясын өткізу мәслихат хатшысына беру, мәслихат депутаттарын біліктілігін арттыру, сияқты өзгерістер енгізілді.
– Әрине, мәслихат қызметкерлерінің мойнына артылар жауапкершілік жүгі қашанда ауыр. Қазіргі таңдағы депутаттық құрам жайында айтсаңыз?
– 2021 жылы қаңтар айында алғаш рет мәслихат депутаттарын сайлаудың жаңа жүйесі енгізіліп Партиялар бәсекеге түсті, Мәслихат депутаттары Партиялық тізім бойынша сайланды. Қорытындысы негізінде аудандық мәслихат депуттарының 13-і «Nur Otan» партиялық тізімі бойынша депутат, «Ауыл» партиясы арқылы 2 депутат ұсынылды. Оның 12-сі ер, 3-уі әйел азамат, барлығы жоғары білімді. Жаңақорған аудандық мәслихатында 2 тұрақты комиссия қызмет атқарады. Бюджеттік, экономика, құрылыс, өнеркәсіп, көлік, байланыс, ауылшаруашылық, коммуналды шаруашылық, сауда, халыққа қызмет көрсету, білім беру, денсаулық, мәдениет, қоршаған ортаны қорғау, заңдылық пен азаматтардың құқықтарын қорғау жөніндегі тұрақты комиссиялар жұмыс жасап келеді.
– Ашықтық пен жариялылықта мәслихат депутаттарының белсенділігі қандай?
– Халық қалаулылары өзі сайланған аумақта тұратын тұрғындардың мұң-мұқтажын қорғап, олардың өзіне сенім білдірген аманатына адал болуға ұмтылады. Сонымен бірге, жалпы мемлекеттік мүддені ескере отырып, қабылданған шешімдерді жүзеге асыру шараларын белгілеп, оның орындалу барысын бақылайды. Бірінші орында ол халықтың жанашыры болу керек. Депутатқа табысталған барлық жауапкершілікті орындап, халыққа аянбай еңбек ететін болса, халық та қолдау көрсетеді. Мәслихат депутаттары мәслихат бекітілген кестеге сәйкес айына бір рет халықпен кездесулер, жеке қабылдаулар, қоғамдық қабылдаулар өткізіп отырады. 2021 жылдан бастап мәслихатпен өткізілген сессиялар ашықтықты қамтамасыз ету мақсатында Aitube сайтында онлайн көрсетіледі. Осы арқылы әр депутаттың сессия отырысында көтерген мәселелері жөнінде халық көре алады және сайтта жиналыстар сақтаулы турады.
Тұрақты комиссия өзге де шараларда көтерілген тақырыптар facebook әлеуметтік желісінде жарияланады. Алдын ала халықтан ұсыныс пікірлер жиналады. Депутаттардың әлеуметтік парақшаларына әрбір азамат өз өтініш тілегін қалдыруына болады.
– Елді мекендерді аралаған депуттардың арасында міндетті түрде өзіңіз жүресіз? Депутаттардың жұмысына көңіліңіз тола ма?
– Халықтың мұң-мүддесін тыңдау, депутаттық сауал жолдау біздің басты мақсатымыз. Біліп қана қоймай шешу жолдарын қарастырып жатамыз. Соның ішінде бюджет қаражатын тиімді пайдалану, мемлекеттік қызметтер сапасын арттыру, қоғамдық кеңестердің жұмысын қамтамасыз ету сынды экономиканың және азаматтық қоғамның дамуымен байланысты мәселелер көп. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында халықтың көтерген мәселелері тұрмыстық жағдайдың төңірегінде болса, қазір жалпы жұртшылыққа ортақ ауыз су, мектеп, жол секілді маңыздылығы жоғары мәселелер жиі көтеріледі. Бұған біз халықтың әл-ауқатын көтерудің түрлі жолдарын қарастырып әрі инфрақұрылым сапасы күн тәртібіне ұсынылып отырады. Осы жұмыстарға мәслихат депутаттары өз үлестерін қосып, халықтың зор сеніміне ие болып отыр деуге болатын шығар.
– Биылғы мәслихаттың жұмыс жоспарына тоқталып өтсеңіз?
– Денсаулық саласы, жайылымдарды басқару және оны нақты белгілеу, әлеуметтік мәселелерді қарастыру және аудандық пен кент әкімдігінің бюджетінің атқарылу деңгейін қарастырамыз. Осы мәселелер жөнінде бюджеттік және әлеуметтік мәселелер жөніндегі екі тұрақты комиссия депутаттардың төрағаларымен келісіп, арнайы комиссия құрып, алдын-ала зерттелуде. Қазір сол зерттеу жұмыстары тиянақты жүріп жатыр.
– Бүгінгі таңда ауданда қандай өзекті мәселелер бар? Оған мәслихаттың ықпалы қандай?
– Бүгінгі таңда аудандағы өзекті меселенің бірі – аяқ су мәселесі. Бұл мәселені Сенат, Парламеттен бөлек, Экология геология және табиғит ресурстар министрлігінен қолдау тауып, Сырдаря өзеніне тоспа қою туралы айтылуда.
Сонымен қатыр депутат ретінде халықпен үнемі кездесіп ұсыныстарын тыңдауға дайынбыз. Ауыл жолдарын орташа жөндеу, көшені жарықтандыру, балалар спорт алаңын салу сияқты мәселелер де назардан тыс қалған емес. Жақында аудан әкімдігі мен бөлім басшыларымен ауыл әкімдерімен бірге мәслихат депутаттары бюджетті нақтылау бойынша жиналыста бас қостық. Осы жиналыста біраз мәселелер шешімін табады деп есептеймін.
– Әңгімеңізге үлкен рақмет!
Әсел РЗАЕВА
– Жергілікті өкілді органдар қызметінің тиімділігін арттыру қазіргі жағдайда маңызы зор міндет болып отыр. Өйткені мәслихаттар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес халықтың еркін білдіретін, өңірлерді әлеуметтік-экономикалық реттеудің елеулі өкілеттіктеріне ие бірден-бір құрылым, – дейді ол. – Мәслихат жұмысының маңызына тоқталып өтсеңіз?
– Сессияда қаралатын жоспарлы мәселе бойынша аудан әкімдігі тиісті шешім жобасын әзірлеп, шешім жобалары тұрақты комиссияның отырыстарында, бірлескен отырыс-та алдын ала талқылаудан өткізіледі. Талқылау қорытындысында мақұлданған мәселелер ғана сессияның күн тәртібінің жобасына енгізіліп, сессия қарауына ұсынылады. Сессияда қабылданған шешімдер атқарушы органдарға жолданып, олардың орындалуы қадағаланып отырады.
2021 жылғы 30 маусымда кейбір заңнамалық актілерге өзгерістер енгізілуіне байланысты мәслихаттың үлгілік регламентіне өзгерістер енгізілді. Мәслихат хатшысының өкілеттігін бере отырып мәслихат сессиясын өткізу мәслихат хатшысына беру, мәслихат депутаттарын біліктілігін арттыру, сияқты өзгерістер енгізілді.
– Әрине, мәслихат қызметкерлерінің мойнына артылар жауапкершілік жүгі қашанда ауыр. Қазіргі таңдағы депутаттық құрам жайында айтсаңыз?
– 2021 жылы қаңтар айында алғаш рет мәслихат депутаттарын сайлаудың жаңа жүйесі енгізіліп Партиялар бәсекеге түсті, Мәслихат депутаттары Партиялық тізім бойынша сайланды. Қорытындысы негізінде аудандық мәслихат депуттарының 13-і «Nur Otan» партиялық тізімі бойынша депутат, «Ауыл» партиясы арқылы 2 депутат ұсынылды. Оның 12-сі ер, 3-уі әйел азамат, барлығы жоғары білімді. Жаңақорған аудандық мәслихатында 2 тұрақты комиссия қызмет атқарады. Бюджеттік, экономика, құрылыс, өнеркәсіп, көлік, байланыс, ауылшаруашылық, коммуналды шаруашылық, сауда, халыққа қызмет көрсету, білім беру, денсаулық, мәдениет, қоршаған ортаны қорғау, заңдылық пен азаматтардың құқықтарын қорғау жөніндегі тұрақты комиссиялар жұмыс жасап келеді.
– Ашықтық пен жариялылықта мәслихат депутаттарының белсенділігі қандай?
– Халық қалаулылары өзі сайланған аумақта тұратын тұрғындардың мұң-мұқтажын қорғап, олардың өзіне сенім білдірген аманатына адал болуға ұмтылады. Сонымен бірге, жалпы мемлекеттік мүддені ескере отырып, қабылданған шешімдерді жүзеге асыру шараларын белгілеп, оның орындалу барысын бақылайды. Бірінші орында ол халықтың жанашыры болу керек. Депутатқа табысталған барлық жауапкершілікті орындап, халыққа аянбай еңбек ететін болса, халық та қолдау көрсетеді. Мәслихат депутаттары мәслихат бекітілген кестеге сәйкес айына бір рет халықпен кездесулер, жеке қабылдаулар, қоғамдық қабылдаулар өткізіп отырады. 2021 жылдан бастап мәслихатпен өткізілген сессиялар ашықтықты қамтамасыз ету мақсатында Aitube сайтында онлайн көрсетіледі. Осы арқылы әр депутаттың сессия отырысында көтерген мәселелері жөнінде халық көре алады және сайтта жиналыстар сақтаулы турады.
Тұрақты комиссия өзге де шараларда көтерілген тақырыптар facebook әлеуметтік желісінде жарияланады. Алдын ала халықтан ұсыныс пікірлер жиналады. Депутаттардың әлеуметтік парақшаларына әрбір азамат өз өтініш тілегін қалдыруына болады.
– Елді мекендерді аралаған депуттардың арасында міндетті түрде өзіңіз жүресіз? Депутаттардың жұмысына көңіліңіз тола ма?
– Халықтың мұң-мүддесін тыңдау, депутаттық сауал жолдау біздің басты мақсатымыз. Біліп қана қоймай шешу жолдарын қарастырып жатамыз. Соның ішінде бюджет қаражатын тиімді пайдалану, мемлекеттік қызметтер сапасын арттыру, қоғамдық кеңестердің жұмысын қамтамасыз ету сынды экономиканың және азаматтық қоғамның дамуымен байланысты мәселелер көп. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында халықтың көтерген мәселелері тұрмыстық жағдайдың төңірегінде болса, қазір жалпы жұртшылыққа ортақ ауыз су, мектеп, жол секілді маңыздылығы жоғары мәселелер жиі көтеріледі. Бұған біз халықтың әл-ауқатын көтерудің түрлі жолдарын қарастырып әрі инфрақұрылым сапасы күн тәртібіне ұсынылып отырады. Осы жұмыстарға мәслихат депутаттары өз үлестерін қосып, халықтың зор сеніміне ие болып отыр деуге болатын шығар.
– Биылғы мәслихаттың жұмыс жоспарына тоқталып өтсеңіз?
– Денсаулық саласы, жайылымдарды басқару және оны нақты белгілеу, әлеуметтік мәселелерді қарастыру және аудандық пен кент әкімдігінің бюджетінің атқарылу деңгейін қарастырамыз. Осы мәселелер жөнінде бюджеттік және әлеуметтік мәселелер жөніндегі екі тұрақты комиссия депутаттардың төрағаларымен келісіп, арнайы комиссия құрып, алдын-ала зерттелуде. Қазір сол зерттеу жұмыстары тиянақты жүріп жатыр.
– Бүгінгі таңда ауданда қандай өзекті мәселелер бар? Оған мәслихаттың ықпалы қандай?
– Бүгінгі таңда аудандағы өзекті меселенің бірі – аяқ су мәселесі. Бұл мәселені Сенат, Парламеттен бөлек, Экология геология және табиғит ресурстар министрлігінен қолдау тауып, Сырдаря өзеніне тоспа қою туралы айтылуда.
Сонымен қатыр депутат ретінде халықпен үнемі кездесіп ұсыныстарын тыңдауға дайынбыз. Ауыл жолдарын орташа жөндеу, көшені жарықтандыру, балалар спорт алаңын салу сияқты мәселелер де назардан тыс қалған емес. Жақында аудан әкімдігі мен бөлім басшыларымен ауыл әкімдерімен бірге мәслихат депутаттары бюджетті нақтылау бойынша жиналыста бас қостық. Осы жиналыста біраз мәселелер шешімін табады деп есептеймін.
– Әңгімеңізге үлкен рақмет!
Әсел РЗАЕВА
