Тіл тағдыры - ел тағдыры

Фото: gov.kz
Мемлекеттіктіл – мемлекетіміздіңбүкілаумағындақоғамдыққатынастардыңбарлықсаласындақолданылатын, мемлекеттікбасқару, заңшығару, сот ісінжүргізужәнеісқағаздарынжүргізутілі. Мемлекет Қазақстан халқының тілдерін үйрену мен дамыту үшін жағдай туғызуға қамқорлық жасайды.

 Лауазымды адамның тіл білмеймін деген сылтауымен құжаттарды сауал салуды, өтініштерді немесе шағымдарды қабылдаудан бас тартуы, сондай-ақ оларды мәні бойынша қарауына жол берілмейді. Сот ісін жүргізу тілі сотқа берілген құжаттардың берілуіне қарай жүргізіледі, әрбір АЗАМАТ істі өзінің ана тілінден емесе өзібілетін басқа тілде жүргізуді талап етуге құқылы және өздері білетін басқа тілде мәлімдеме жасау, түсініктеме мен жауап беру, өтініш білдіру, шағым жасау, аудармашының қызметін тегін пайдалануға құқылы, сол сияқты онымен қамтамасыз етіледі.

Қазақ елінде, қазақ жерінде, қазақтілі – мемлекеттік өркендеуі қажет, оған тек қазақ халқының ұрпақтарығана емес, бүкіл Қазақстан елінде өмір сүріп жатқан адамдар үлес қосу керек. Мемлекеттік тілді игерудеген сөз мемлекет азаматы болып өмір сүрудеген сөз, өзің өмір сүріп отырған мемлекетте және солмемлекеттіқұрғанхалыққа «азаматпын» депбергенуәденіорындаудегенсөз.
Қазақхалқының бар руханиқуатынбойынасіңіргеардақтыасылы – тілі. Әрхалықөзтіліарқылыәлемді, дүниені, өмірдіңқұндытағылымдарын, таниды, елініңмәдениетінжасайды, келешекұрпаққатүйгентұжырымдарынжеткізеді, мемлекеттіктілініңмәртебесінкөтереді. Біздің, яғниқазақхалқыныңмемлекеттіктілі – қазақтілі. Алайдаазаматтартарапынан да, мемлекеттарапынан да, оныңтолыққандымемлекеттіктілболуыүшінәлі де көпістератқарылуышарт.

Қазақстан – көпұлттымемлекет. ҚайұлттыңөкіліболмасынҚазақстандатұрадыекен, оны қасиетті де киеліОтанымдепмойындап, оныңгүлденуіүшінқызмететуітиіс. «Бірхалықпыз, өзгелергеүлгі-өнегекөрсететінұлтпыз. Мынау он сегізмыңғаламныңортасынанбіздің де алатынорнымыз бар» дегенбиіксенім, сезімдеболуымызкерек. СоныменқатарҚазақстанмемлекеттіңазаматыекеніміздіжан-жүрегімізбентүйсінсек, болашақұрпаққаОтаналдындажауаптыекенінұғындырсақ, тілмәдениетінкөтеріп, оныңішіндеөзгетілдергекөлеңкетүсірмей, тілінөркендетугеболады.

Қазіргі таңда мемлекеттік тілдің тағдырын кәсіпорындарды, ұйымдарды, мекемелердіңбасшыларыаудармашыларғанемесемемлекеттіктілгежауаптықызметкерлергежүктепқоюда. Ал, тілдіңтағдыры тек мұныменшектелмейді. Бұлжолғыүлкенүміткүттіріпотырғанбағдарламаныңорындалуы «Қазақтілі» қоғамына, жергіліктіжердегітілдердідамытубасқармаларынағанаемес, біздіңбәрімізге, еліміздің, әразаматынатікелейбайланысты. Тілмәселесікезең – кезеңіменжүйелішешіліпкеледі. Тілгеқатыстыкөпсөзденгөріайқын да нақты істер керек. Қазақстанда тілді дамыту үшін барлық жағдайлар жасалынып жатыр. Ендігінің бәрі өзімізге байланысты.

Жаңақорған аудандық сотының бас маман-
сот отырысының хатшысы
А.Оразбаева