Адам папиллома вирусы жайлы не білуіміз керек!
Ғалымдар, ең алдымен, жатыр мойны обырының дамуына адам папиллома вирусы әсер ететінін дәлелдеді. Адам папиллома вирусы қатерліісіктің осы түрімен ауыратын науқастардың 100% - да анықталады, яғни адам папиллома вирусының (АПВ) жиілігі мен жатыр мойны обырының даму қаупінің өзара байланысы дәлелденіп отыр.
Жатыр мойны обыры - бұл жатыр мойны эпителийін де пайда болатын қатерлі ісік. Онкологиялық аурулардың ішінде жатырмойны обыры жағдайлардың жиілігі бойынша әлемде 3-ші орында, ал әйелдер арасында жатыр мойны обыры сүтбезі қатерлі ісігінен кейінгі екінші орында тұр.
Жатыр мойны обырының ең жоғары деңгейі 40-44 жасар алығында кездеседі. Ең басында бұл ауру еш симптомсыз болуы мүмкін. Жатыр мойны обырының ерте көріністерін жыныс жолдарынан сулы немесе қанды бөліністерден байқауға болады. Бөліністердің жағымсыз иісі болуы мүмкін. Іштің және бел аймағының төменгі бөлігіндегі ауырсыну қосылады, ал кейінгі кезеңдерде арқа мен аяқтың ауыруы, салмақ жоғалту, аяқтың ісінуі, зәрдегі қанның пайда болуы сияқты белгілері байқалады.
АПВ-ның 100-ден астам түрі бар. Бұлвирустардыңкөпшілігітерідесүйелдертудырадыжәнеешқандайқауіптөндірмейді. Бірақбұлвирустыңшамамен 30 түріжатыраймақтыңшырыштықабығынтітіркендіреді. Олардыңжартысынажуығыжынысмүшелеріндесүйелдертудырады (сүйелтүймешіктері, жынысжолдарындағысүйелдер), ал вирустың 14 түріқатерліісікауруынтудыруымүмкін, олардықауіптілігіжоғары АПВ депатайды. Қауіптілігіжоғары АПВ-ныңеңмаңыздылары АПВ 16 және 18 болыптабылады, өйткеніоларбүкіләлембойыншажатырмойныобырыныңшамамен 70-72% негізгісебебіболыптабылады.
Адам папиллома вирустарыжыныстыққатынасарқылытараладыжәнекөбінесежастардакездеседі. Оларәдеттеиммундықжүйеменбейтараптандырылып, инфекция өздігіненемделеді. Алайда, жоғарықауіпті АПВ-ныңұзақуақытболуыжатырмойныныңқалыптантысжасушаларыныңдамуынаәкелуімүмкін. Бұлжағдайқатерліісіккедейінгікезеңболыпсаналады, олжатырмойныобырынаайналуымүмкін.
АСҚЫНУЛАР
- Қатерліісіктіңқайталануы;
- Бедеулік (жатырдыалыптастағанда);
- Жүктіліктіңүзілуінемесеертебосану (жүктіәйелдерде);
- Жамбас лимфа түйіндеріндегіошақтаржәнесирек – шаптүйіндері;
- Бүйректегі, бауырдағы, өкпедегіметастаздар;
- Ісіктіңтаралуынаннемесеолтудырғанкедергілерденөлімніңболуы.
АЛДЫН АЛУ:
- Жылынакеміндебіррет (әсіресе 35 жастанкейін) цитологиялықзерттеуі бар жағындыныгинекологтыңтұрақтытексеруі;
- Адам папилломавирусының ПТР диагностикасы;
- Адам папилломавирусынақарсыегу;
- Кездейсоқжыныстыққатынастардыболдырмау;
- Жеке гигиена ережелерінсақтау;
- Жыныстыққатынасарқылыберілетінжұқпалы-қабынуауруларынуақтылыемдеу;
- Жиітүсікжасатуды, кюретаждыболдырмау.
Жатырмойны обыры нертедиагностикалаудың тиімді әдістерінің бірі скринингтен уақытылы өту.
Өз денсаулығыңыз өз қолыңызда екенін естен шығармаңыздар!
Жаңақорған аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы Ш.Айдарова
