» » Құрметке лайық жандар қасымызда

Құрметке лайық жандар қасымызда


Құрметті деп тану үшін қоғам болып құрметті азамат атағын беріп, айдар тағып, аспандатпай-ақ аспайсаспай тұғырлы тіршіліктің қазығын қалыптастырып, үндемей жүрсе де үлкен іс бітіріп, үлгілі дағдысымен дамуымызға өзіндік үлесін қосып келе жатқан тұлғалар арамызда аз емес. Ел ішінде ерекше болмысымен еленуге лайықты осындай азаматтарға айрықша назар аударып, алға қойған мақсат-мұратының көкжиегін ықыласты көңілдің рәуішімен көріктендіре білсек, жақсылыққа құштар талайдың жүрегіне жарқын үміт ұяламай ма? Жақсы іс жалғасын тапса құт. Осы бағытта көп арасында көзге ілінбей келе жатқан, бірақ құрметтің төріне оздырып, мерейін тасытуға лайықты жандарға қамқорлықтың қайсысы болмасын жарасымды.

 Бүгінде жасы жетпістің бесеуінен асқан ана – Қыздығой Сәруаровамен көпшілік шараларда жиі бас қосып қаламыз. Бұл кісіні жаңақорғандық аналар жақсы таниды. Ол аудандық мұсылман әйелдер қоғамының төрайымы.

 Негізі 1993 жылы аудандық мұсылман әйелдер имандылық және қайырымдылық қоры болып құрылған ұйымның жарғылық міндеттіілігі көптен бері тоқтап, қозғаусыз қалғандықтан бұған қайта жан бітіріп, жұмысын жолға қою жауапкершілін мойынға алған ананың алғы жоспары туралы білгіміз келді. Қырық жасынан бері дінге ден қойып, алдымен өзі сауат ашып, білімі жөнінде арнайы құжат алып, содан бергі уақытта қыз балаларға арабша дәріс берумен қатар шариға тәрбие беріп келе жатқан Қыздығой апа 2017 жылдан бастап аталмыш ұйымның жетекшілігіне тағайындалыпты. Енді бұл кісінің қанатында жүріп жұмыс істейтін көмекшілері де елге үлгі боларлық деңгейдегі азаматтар болса қоғам жұмысы алға басып, келешек буын тәрбие-тағылымына да тірек боларлық тәп-тәуір жұмыс жүргізетініне сенім мол. Осы орайда біз Қыздығой Сәруарқызын әңгімеге тартып, алдағы жоспарларымен бөлістік.

 – Қазіргідей жаһандану кезеңінде ұлттық болмысымызды сақтап қалудың бір жолы имандылықпен ұштасып жатыр. Жасынан имани тәрбие алған адамның бойында адамгершілік асыл қағиданың бұтағы берік орнығып, ол анау-мынау дауылға, желге майыса қоймайды. Өзім осы жолға бет бұрған тоқсаныншы жылдардан бастап, аудандық мешітте қыз балаларға дәріс беруді бастап кеттім. Сол тәрбиелеген шәкірттерімнің ізгілік мұратты ұстанып, тура жолдан таймай, өнегелі жанұя егелері болып отырғанына қарап «жаста берген тәрбие жас қайыңды игендей» деген мәтелдің мәнісіне көзім жете түседі. Әрі шәкірттерімді мақтан етемін. Бүгінде ата-ана баласының қос қанатты құс секілді екіжақты – дүниелік те, ақиреттік те білімі толық, сана-сезімге бай, рухани жан-жақты тұлға болып өсуін қаласа ұрпағының діни тәрбиеден шет қалмауына көңіл бөлу керек.

 Өзім басқаратын қоғам жұмысына келсем, бағдарламасы бекітіліп, арнайы жобалар ұтып алып отырған әлеуетті ұйым емес, бірақ көпшілік шаралардан қалыспай қоғам тазалығы, әйелана тәрбиесі жолында қалқадірімізше жұмыс жасап келеміз.

 Жас-кәріні адами қасиетке жетелейтін имани насихат аудитория таңдамайды. Ол өзіне құдірет дарытқан табиға қуатымен түрмеде жатқан болсын пенденің ар-ұятын түртіп оятып, адамшылыққа, хақты тануға, оның парыз еткендеріне мойынсұнуға жетелейді. Сондықтан, иығымдағы жауапкершілікті бір сәт те босаңсытқан емеспін.

– Кеңес үкіметі тұсында әйеланалар арасында өздігіңізше ізденіп, білім алып, осы жолға түпкілікті түсуіңізге не себеп болды?
– Менің әкем ел ішінде ерекше кісі болғанға ұқсайды. Өзі теміржолда жол қараушы болып жұмыс істеген. Бірақ қадаған шыбығы қалың баққа айналар қолы құтты кісі болған екен. Өзі қырық тоғыз жасында өмірден озған. Ол кіісі кеткенде мен бар болғаны үш жаста екенмін. Менің алдымда өңшең қыз балалар туылған, мені туарда анам түс көрген екен: «Қыз бен ұлың дүниеге келеді, қызыңның есімін Қарлығаш қой, онда қасиет бар, ұлдың есімін Амангелді қой, елге белгілі би болады» деген аян келеді. Уақыт сәті туып, мен дүниеге келіппін. Әкем көрген түсің қане, тағы да қыз болды деп ренжіп, есімімді Қыздығой деп қойыпты. Бір жылдан соң ұл бала дүниеге келіпті. Ол үш айға толғанында әкеміз тісі ауырып, соны жұлдырудан зақым келіп, қайтыс болып кетіпті. Көз жұмған күн ертесіне анамның түсіне енген әкем «үйде қыным қалып қойыпты, соны алайын» деп келіпті, ұзамай нәрестесі аяқасты ауырып, шетінеп кетіпті. Шешем осының бәріне сабыр қылмаудан, тағдырға сенім артпаудан күнә жамап алдыққа жорып, өкінішпен өтті.
Осылайша қалғанымыз жесір ана, жетім күй кешіп, тауқыметте жүріп жетілдік. Әлі есімде, талаптықтар болып «Байғабылдың диірменіне» кезекке тұратынбыз. Анамыз қыздардан жанына мені ертіп алушы еді. Қаптың үстіне кезекке мені қойып, сәл көз шырымын алатын. Ауыр қанар қаптарды екеуміз арбаға артып, ауылға жеткізетін едік.

Анамызға ауыр тірлікте көмекші болып қоймадық. Тұрмысқа керекті жасау-жабдықтың бәрін өзіміз істеп үйренуге тиіс болдық. Қолдағы азмаз малдың жүнін қырқу, тазалау, түтіп, иіріп, кілем, алаша тоқуды, өз киімімізді өзіміз тігіп киюді меңгердік. Бізді бұған жоқшылық, таршылық мәжбүр етті. Бүгінде бәрі дайын, бәрі тіреліп тұр, жастардың ізденбейтіні, еңбектенбейтіні содан бәлкім. Атаана баласын дайынға еге етуге құмбыл. Ұрпақ тәрбиесі осыдан ақсап тұр.

– Осы өнеріңізді немерелеріңізге үйреттіңіз бе?
– Үйреткім келеді. Ынта қойып, ықылас қою аз. Оған мәжбүрлік те жоқ, содан келіп еріншектік, бойкүйездік келіп шығады. Негізінде адамды көріктендіретін еңбек қой. Осы асыл қасиетті жанына серік тұтқан қатарының алды болады. Мен бұған жүз пайыз кепілдік беремін.

– Сіз отыз жылға жуық шәкірт тәрбиелеп келесіз. Еңбек туралы исламда не дейді?
– Балаңа бір түйір болсын адал ас жегізуді міндеттейді. Ал оны әркім адал еңбектенген кезде ғана табады. Еңбексіз тапқан ас бойға жұқпайды. Қрғамда сыбайлас жемқорлықтың жолын қиюдың да төте жолы осы – адам санасы тазаруы керек. Имани тәрбиеге қанық өскен келешек қолы да, ары да таза ұрпақ болып өседі. Мен осыған сенемін.

– Сіз өмірде өзіңізге кімді рухани пір тұттыңыз?
– Манап Көкенов ағамызды. Мұның бірнеше себебі бар. Біз бұл кісінің үйімен бала кезімізден көрші отырдық. Әкеммен сыйлас және ағайын болып келетін. Кейін мен тұрмысқа шықтым. Жаңақорғанда ОРС-та бірнеше жыл қызмет атқардым. Адал еңбегіміздің арқасында елде алдыңғы қатарлы отбасының бірі болдық. Алғашқылардың бірі болып жаңа үйге кірдік. Сондай күндердің бірінде біздің шаңырағымызға Манап ағамыз арнайы келді. Қатты қуандым. Маған батасын берді. Өзін Қыдыр атадай қасиет тұтқан бір отбасы бір перзентке зар болып жүргенінде Манап атасынан бата алып, ұрпақ жалғаған жағдайдан хабарым бар, аяғым аяғыма тимей зыр жүгірдім. Төрімізде отырған ақынның біраз өлеңін өз аузынан естідім. Өмірден өтерінен сәл бұрын «арманым –маңдайымды сәждеге тигізіп үлгірмедім» деп қамыққан Манап ақын тегінде әулие кісі-ау, алпыс үш жасында дүниеден озып кете барды. Ақын жырларының әр қатары тайға таңба басқандай жүрегімде сақтаулы. Соның бірі былай деп өрнектеледі:
«Жаңақорған – жәннатым, өз мекенім,
Білемін, бар бақытым сенде екенін.
Өзіңді өз анамдай әрқашанда,
Әлдилеп, әлпештеймін, әндетемін.
Қызықпаймын ақшаға, алтынға да,
Алтыннан қымбат көпке нарқым барда.
Елеусіз боп ешқашан қала алмаймын,
Есімімді бағалар халқым барда!»
Манап ақынның ақ батасын ақтаған ана осылай сыр шертеді.

Баян Үсейінова
03 тамыз 2022 ж. 344 0