МӘМС жүйесінің мәселелері
Қызылорда облысы тұрғындарыныңғ 79,5% міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінің (бұдан әрі-МӘМС) қатысушылары болып табылады, 147 мыңнан астам адам сақтандырылмаған, 4,5 мыңнан астам өзін-өзі жұмыспен қамтығандар өзектендірілмеген. Бұл туралы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Бақыт Исмаханбетов Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте мәлімдеді.
Филиал директорының айтуынша, жүйе іске қосылған 2017 жылдың 1 шілдесінен 2020 жылдың 31 тамызына дейінгі аралықта Қызылорда облысының тұрғындары әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына(бұдан әрі – ӘМСҚ) 11,6 млрд. теңге аударды, оның 9,9 млрд. теңгесі (85,3%) жұмыс берушілердің аударымдары болса, қалған 1,7 млрд. теңге (14,7%) - жеке кәсіпкерлер мен азаматтық-құқықтық келісімшарт негізінде еңбек ететін тұлғаларға тиесілі
Бақыт Исмаханбетов түсіндіргендей, МӘМС үшін жарналар мен аударымдар Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының өзіне емес, Ұлттық банктегі арнайы шотқа түседі. Ол жерден қаражат МӘМС пакеті бойынша көрсетілген медициналық қызметтерге ақы төлеуге медициналық ұйымдар – Қордың жеткізушілеріне жіберіледі.
2020 жылға Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының филиалымен 55 медициналық қызмет көрсетушілермен келісім - шарт жасалды, оның ішінде 28 (50,9%) – мемлекеттік, 27 (49,1%) – жеке меншік.
«2020 жылдың 6 айының қорытындысы бойынша МӘМС пакеті шеңберінде көрсетілген медициналық қызметтер үшін 4,2 млрд теңгеден астам қаражат төленді. Төлем халыққа көрсетілген медициналық қызметтердің сапасы мен көлеміне мониторинг жүргізілгеннен кейін ғана жүзеге асырылады. Клиникалық хаттамаларды және емдеуге қажетті талаптарды сақтай отырып, факті бойынша көрсетілген және құжатпен расталған қызметтер ғана төленеді» – деп атап өтті Қор филиалының директоры.
Бақыт Исмаханбетовтың айтуынша, жарты жылдықтағы шығындардың басым бөлігі стационарлық медициналық көмек төлемі – 927,9 млн теңге. 6 ай ішінде жоспарлы түрде еліміздің стационарларында 7,2 мыңнан астам адам емделді.
Көрсетілген консультациялық-диагностикалық көмек үшін шамамен 1,5 млрд теңге төленді.Атап айтқанда, диагностикалық қызметтер арасында КТ және МРТ қызметтері азаматтар үшін өзекті.Жарты жыл ішінде пациенттерге КТ және МРТ 7,9 мың қызмет көрсетілді: 34,7 млн. теңге сомасына 3,5 мың компьютерлік томография қызметі, 70,7 млн. теңге сомасына 4,3 мың МРТ қызметі.
Сонымен қатар, қаңтар мен маусым аралығында 102,1 мың-нан астам стоматология, 39,2 мыңға жуық рентген және 24,8 мыңнан астам УДЗ-диагностика қызметтері көрсетілді, олардың жалпы құны 494,8 млн теңгеден асады. Олардың барлығы МӘМС пакетінде медициналық сақтандыру қаражаты есебінен көрсетілді, пациенттерге медициналық көмек үшін Қор ақы төледі.
Сонымен қатар, құны 478 млн теңгені құрайтын 2 611 қызылордалық медициналық оңалтудан өтті. Жарты жылда тағы 38 мыңнан астам азамат 147 млн теңге сомасына жоғары технологиялық медициналық қызмет алды.
Естеріңізге сала кетейік, бірінші жартыжылдықта барлық қазақстандықтар МӘМС жүйесінде шартты түрде сақтандырылған және медициналық қызметтерді кепілді көмек аясында, сондай-ақ МӘМС аясында пайдалана алатын.
«Екінші тоқсанда карантин аясында жоспарлы түрде медициналық көмек көрсетуге шектеу қойылды. 1 тамыздан бастап еліміздің клиникаларында жоспарлы медициналық көмек қайта басталды, сондықтан екінші жартыжылдықта МӘМС жүйесінде көрсетілген медициналық қызметтер бойынша көрсеткіштердің өсуі күтілуде», – деп хабарлады ӘМСҚ филиалының директоры.
Сонымен қатар, спикердің айтуынша, Үкімет ТЖ жағдайында медициналық сақтандыру жарналары бойынша берешектері қалыптасқан халықтың кейбір санаттарына МӘМС жүйесінде сақтандыру мәртебесін беру бойынша әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының бастамаларына қолдау көрсетті.
Талдау көрсеткендей, «сақтандырылған» мәртебесінің болмауының негізгі себебі 42,5 мың теңге мөлшерінде біржолғы әлеуметтік төлем алу үшін жеңілдікті санаттағы өкілдермен БЖТ төленуі болды. Осыған байланысты ақпараттық жүйелер оларды автоматты түрде БЖТ төлеушілер санатына ауыстырды. Тиісінше, олар «Saqtandyry» базасында жеңілдетілген санаттардан «шығарылды». Сондай-ақ, төтенше жағдай кезінде төлемдерінде үзілістер туындаған жалдамалы қызметкерлер, жеке кәсіпкерлер, жеке практикамен айналысатын тұлғалар МӘМС жүйесінен тыс қалды.
Осыған байланысты, Үкімет келесі шараларды қолдады:
– жалдамалы қызметкерлер соңғы 3 айда кемінде 1 төлем болған кезде және егер төлемдер бойынша берешек жыл басынан бері 2 айдан аспаса, МӘМС жүйесінде қалпына келтіріледі;
– жеке кәсіпкерлер, жеке практикамен айналысатын адамдар, сондай-ақ соңғы 3 айда төлем болған жағдайда, жыл басынан бастап 2 айдан аспайтын берешегі барлар (мемлекеттік кірістер комитетінің ресми ақпаратына сәйкес, олар қызметін тоқтатқан жағдайда) сақтандырылған адамдардың мәртебесін алады;
– ТЖ кезеңінде жеңілдік санатымен БЖТ төлегендердің төлемі есепке алынбайды және сақтандыру мәртебесі автоматты түрде қайтарылады;
– COVID-19-ға қарсы күрес шеңберіндегі шектеу іс-шараларына байланысты қызметкерлердің мәжбүрлі демалыстарда күтімсіз болған кезеңдері берешек ретінде есепке алынбайды. Бұл ретте табысты жоғалтудың дәлелі табыстың жоғалуына байланысты біржолғы әлеуметтік төлем алу болып табылады (42500 теңге).
Осылайша, коронавирустық пандемияға байланысты табысынан айырылған немесе бенефициарлардың арасынан шыққан азаматтар медициналық сақтандыру жүйесіне қайтарылады және медициналық көмектің барлық көлемін ала алады.
Мәртебені алу үшін азаматтарға қандай-да бір жерге барудың қажеті жоқ. Барлық деректер ақпараттық жүйелерде автоматты түрде жаңартылады.
Айгүл АХАНОВА
Филиал директорының айтуынша, жүйе іске қосылған 2017 жылдың 1 шілдесінен 2020 жылдың 31 тамызына дейінгі аралықта Қызылорда облысының тұрғындары әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына(бұдан әрі – ӘМСҚ) 11,6 млрд. теңге аударды, оның 9,9 млрд. теңгесі (85,3%) жұмыс берушілердің аударымдары болса, қалған 1,7 млрд. теңге (14,7%) - жеке кәсіпкерлер мен азаматтық-құқықтық келісімшарт негізінде еңбек ететін тұлғаларға тиесілі
Бақыт Исмаханбетов түсіндіргендей, МӘМС үшін жарналар мен аударымдар Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының өзіне емес, Ұлттық банктегі арнайы шотқа түседі. Ол жерден қаражат МӘМС пакеті бойынша көрсетілген медициналық қызметтерге ақы төлеуге медициналық ұйымдар – Қордың жеткізушілеріне жіберіледі.
2020 жылға Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының филиалымен 55 медициналық қызмет көрсетушілермен келісім - шарт жасалды, оның ішінде 28 (50,9%) – мемлекеттік, 27 (49,1%) – жеке меншік.
«2020 жылдың 6 айының қорытындысы бойынша МӘМС пакеті шеңберінде көрсетілген медициналық қызметтер үшін 4,2 млрд теңгеден астам қаражат төленді. Төлем халыққа көрсетілген медициналық қызметтердің сапасы мен көлеміне мониторинг жүргізілгеннен кейін ғана жүзеге асырылады. Клиникалық хаттамаларды және емдеуге қажетті талаптарды сақтай отырып, факті бойынша көрсетілген және құжатпен расталған қызметтер ғана төленеді» – деп атап өтті Қор филиалының директоры.
Бақыт Исмаханбетовтың айтуынша, жарты жылдықтағы шығындардың басым бөлігі стационарлық медициналық көмек төлемі – 927,9 млн теңге. 6 ай ішінде жоспарлы түрде еліміздің стационарларында 7,2 мыңнан астам адам емделді.
Көрсетілген консультациялық-диагностикалық көмек үшін шамамен 1,5 млрд теңге төленді.Атап айтқанда, диагностикалық қызметтер арасында КТ және МРТ қызметтері азаматтар үшін өзекті.Жарты жыл ішінде пациенттерге КТ және МРТ 7,9 мың қызмет көрсетілді: 34,7 млн. теңге сомасына 3,5 мың компьютерлік томография қызметі, 70,7 млн. теңге сомасына 4,3 мың МРТ қызметі.
Сонымен қатар, қаңтар мен маусым аралығында 102,1 мың-нан астам стоматология, 39,2 мыңға жуық рентген және 24,8 мыңнан астам УДЗ-диагностика қызметтері көрсетілді, олардың жалпы құны 494,8 млн теңгеден асады. Олардың барлығы МӘМС пакетінде медициналық сақтандыру қаражаты есебінен көрсетілді, пациенттерге медициналық көмек үшін Қор ақы төледі.
Сонымен қатар, құны 478 млн теңгені құрайтын 2 611 қызылордалық медициналық оңалтудан өтті. Жарты жылда тағы 38 мыңнан астам азамат 147 млн теңге сомасына жоғары технологиялық медициналық қызмет алды.
Естеріңізге сала кетейік, бірінші жартыжылдықта барлық қазақстандықтар МӘМС жүйесінде шартты түрде сақтандырылған және медициналық қызметтерді кепілді көмек аясында, сондай-ақ МӘМС аясында пайдалана алатын.
«Екінші тоқсанда карантин аясында жоспарлы түрде медициналық көмек көрсетуге шектеу қойылды. 1 тамыздан бастап еліміздің клиникаларында жоспарлы медициналық көмек қайта басталды, сондықтан екінші жартыжылдықта МӘМС жүйесінде көрсетілген медициналық қызметтер бойынша көрсеткіштердің өсуі күтілуде», – деп хабарлады ӘМСҚ филиалының директоры.
Сонымен қатар, спикердің айтуынша, Үкімет ТЖ жағдайында медициналық сақтандыру жарналары бойынша берешектері қалыптасқан халықтың кейбір санаттарына МӘМС жүйесінде сақтандыру мәртебесін беру бойынша әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының бастамаларына қолдау көрсетті.
Талдау көрсеткендей, «сақтандырылған» мәртебесінің болмауының негізгі себебі 42,5 мың теңге мөлшерінде біржолғы әлеуметтік төлем алу үшін жеңілдікті санаттағы өкілдермен БЖТ төленуі болды. Осыған байланысты ақпараттық жүйелер оларды автоматты түрде БЖТ төлеушілер санатына ауыстырды. Тиісінше, олар «Saqtandyry» базасында жеңілдетілген санаттардан «шығарылды». Сондай-ақ, төтенше жағдай кезінде төлемдерінде үзілістер туындаған жалдамалы қызметкерлер, жеке кәсіпкерлер, жеке практикамен айналысатын тұлғалар МӘМС жүйесінен тыс қалды.
Осыған байланысты, Үкімет келесі шараларды қолдады:
– жалдамалы қызметкерлер соңғы 3 айда кемінде 1 төлем болған кезде және егер төлемдер бойынша берешек жыл басынан бері 2 айдан аспаса, МӘМС жүйесінде қалпына келтіріледі;
– жеке кәсіпкерлер, жеке практикамен айналысатын адамдар, сондай-ақ соңғы 3 айда төлем болған жағдайда, жыл басынан бастап 2 айдан аспайтын берешегі барлар (мемлекеттік кірістер комитетінің ресми ақпаратына сәйкес, олар қызметін тоқтатқан жағдайда) сақтандырылған адамдардың мәртебесін алады;
– ТЖ кезеңінде жеңілдік санатымен БЖТ төлегендердің төлемі есепке алынбайды және сақтандыру мәртебесі автоматты түрде қайтарылады;
– COVID-19-ға қарсы күрес шеңберіндегі шектеу іс-шараларына байланысты қызметкерлердің мәжбүрлі демалыстарда күтімсіз болған кезеңдері берешек ретінде есепке алынбайды. Бұл ретте табысты жоғалтудың дәлелі табыстың жоғалуына байланысты біржолғы әлеуметтік төлем алу болып табылады (42500 теңге).
Осылайша, коронавирустық пандемияға байланысты табысынан айырылған немесе бенефициарлардың арасынан шыққан азаматтар медициналық сақтандыру жүйесіне қайтарылады және медициналық көмектің барлық көлемін ала алады.
Мәртебені алу үшін азаматтарға қандай-да бір жерге барудың қажеті жоқ. Барлық деректер ақпараттық жүйелерде автоматты түрде жаңартылады.
Айгүл АХАНОВА
