Көкжөтел ауруы жайлы!
Көкжөтел - жоғарғы тыныс жолдарының шырышты қабығын зақымдайтын өте жұқпалы бактериялық ауру. Bordetella pertussis бактериясы денеге ауа тамшылары арқылы еніп, кеңірдектің және бронхтың ішкі қабығы аймағында көбейеді.
Патогендік микроорганизмдер шығаратын токсиндер қабыну реакциясын және пароксизмальды жөтелді тудырады.
Ауру дамыған сайын мидың тыныс алу орталығына әсер етуі мүмкін, бұл күлгенде, сөйлесу кезінде жөтелдің күшеюіне әкеледі.Сонымен қатар, көкжөтел жүрек-тамыр жүйесіне теріс әсер етеді.
Ауруға байланысты иммундық жүйенің әлсіреуі қайталама инфекцияны тудыруы мүмкін. Көкжөтел көбінесе мектеп жасына дейінгі балаларда диагноз қойылады, бірақ инфекция ересек пациенттерде де болуы мүмкін.
Бұл ауру көбінесе пневмония, мидың зақымдануы немесе инфекциядан өмірге қауіп төндіретін басқа асқынуларды дамытатын нәрестелер үшін ең үлкен қауіп төндіреді.
Науқас адам патологияның алғашқы белгілері пайда болған сәттен бастап 25-30 күн бойы басқа адамдарға жұқтыруды жалғастырады.
Вакцинациядан кейін көкжөтел инфекциясы әдетте өткір белгілерді тудырмайды.
Көкжөтелді емдеу дәрі-дәрмектерді және қалпына келтіретін терапияны тағайындауды қамтиды.
Көкжөтел белгілері:
Аурудың белгілері бірнеше күннен екі аптаға дейін созылуы мүмкін. Аурудың бірінші кезеңі құрғақ жөтелмен, дене температурасының аздап жоғарылауымен және мұрыннан су ағуымен сипатталады.
Басқа да белгілері:
Дем алу кезіндегі ысқырықты дыбыс;• Кеудедегі жағымсыз сезімдер;• Тамақтың тітіркенуі;• Жөтел кезінде ауаның жетіспеушілігін сезіну;• Түнде жөтелдің күшеюі;• Әлсіздік пен шаршау;• Мазасыздық;• Тәбеттің нашарлауы;
Көкжөтелдің пайда болу себептері:
Ауа арқылы жұғу бактериялардың жөтел және сөйлесу кезінде бөлінетін сілекей арқылы таралуын қамтиды. Осыған байланысты ауру науқаспен байланыста болған барлық адамдарда пайда болуы мүмкін. Көкжөтел әсіресе бала бақшаларда тез таралады. Көкжөтелге қарсы туа біткен иммунитет жоқ, сондықтан барлық адамдар ауруға бейім, алайда вакцинациядан немесе көкжөтел ауруымен ауырған болса тұрақты қорғаныс қалыптасады. Егде жастағы адамдарда көкжөтелдің қайталануы сирек анықталады.
Қауіп факторлары:
Науқастың жасы 7 жасқа дейін;• Вакцинацияның болмауы;• Науқаспен бірге тұру немесе оқу орындарына бару кезінде инфекция тасымалдаушыларымен үнемі байланыста болу;• Туа біткен немесе жүре пайда болған иммунитеттің бұзылуы.
Вакцинация бактериядан өмір бойы қорғауды қамтамасыз етпейді, сондықтан вакцинация кестесіне сәйкес екпе алу қажет. Сауықтырудан кейін науқас ұзақ мерзімді тасымалдаушысы болып қалуы мүмкін, сондықтан инфекция бір көзден ұзақ уақыт бойы таралуы мүмкін.
Көкжөтелді алдын алу:
Көкжөтелдің алдын алуға бағытталған медициналық ұсыныстар инфекция ең ауыр асқынуларды тудыруы мүмкін балалық шақта өте маңызды.
Алдын алудың негізгі әдістері:
Көкжөтелге қарсы 3 айлығында жоспарлы екпе алу. Балаға 6 апталық аралықпен үш екпе алу қажет;• Тыныс алу жолдарының инфекциясының белгілері пайда болған жағдайда дәрігерге уақытылы қаралу;• Науқас адамдармен қарым-қатынасты болдырмау.
Ж.Шайхысламов,
Аудандық СЭББ бөлім басшысы
Аудандық СЭББ бөлім басшысы
