Ботулизм және тамақтан уланудың алдын алу
Жыл сайын үй жағдайында консервіленген өнімдерді пайдалануға байланысты ботулизм жағдайлары болып жатады. Көбінесе, көкөністерді сақтау шарттары сақталмаса, ботулизм қоздырғышы өнімге енеді және анаэробты жағдайда токсинді шығару арқылы дами алады.
Адамдар үшін өлім дозасы - бұл ми мен жұлынға әсер ететін шамамен 0,3 мкг токсин.
Өлім тыныс алу бұлшықеттерінің салдануына байланысты болады.
Ботулинге қарсы сарысуды уақтылы енгізу ғана өлімнен құтқарады, сондықтан ботулизм токсинімен улануға күдік туындаған жағдайда дереу медициналық көмекке жүгіну керек.
Ботулизмнің алдын-алу көкөністерді консервілеу және ет өнімдерін ыстау кезінде барлық гигиеналық және технологиялық жағдайларды сақтаудан тұрады. Токсиннің өзі ыстыққа төзімді, қайнау температурасына бір сағаттан астам уақыт төтеп береді. Сондықтан жақсы дайындалған тағамның өзі улануды тудыруы мүмкін.
Өзіңізді тамақтан уланудан қалай қорғауға болады?
1)Сапасы күмәнді, мерзімі өткен тағамды және жарамдылық мерзімі аяқталуға жақын өнімді тұтынудан бас тарту;
2)Сәйкестікті растау рәсімінен өткен тек декларацияланған тамақ өнімдерін сатып алыңыз. Сүт, балық, ет, ысталған ет сатып аларда ерекше назар аудару керек, өйткені мұндай өнімдерде көбінесе тамақтан уланудың қоздырғыштары болады;
3)Салтанатты іс-шаралар мен еске алу астарын өткізу кезінде етті алдын ала пісірмеген жөн және тағамдар мен үстелді ерте дайындамаңыз. Үстелге ұсынылатын барлық нәрсені іс-шаралар басталғанға дейін 1-1,5 сағат бұрын дайындау керек;
4)Шикі өнімдерді дайындауға ұсынылатын нормалар мен температуралық режимдерді сақтау;
5)Әр түрлі өнімдерді жеке жеке тақтайшаларға кесу, мысалы, шикі көкөністер мен етті әртүрлі тақталарға кесу керек және өнімдерді үстелге бір-біріне тигізбейтіндей етіп қою керек;
6)Жеке тағамдарды дайындауда қолды және асхана керек-жарақтарын жуу;
7)Егер ауыз судың денсаулыққа қауіпсіздігіне сенім болмаса, оны қайнату;
8)Ыдыс-аяқ пен ас құралдарын әр қолданғаннан кейін термиялық және бактерияға қарсы өңдеу, сондай-ақ оларды ағынды сумен шаю;
9)Келесі қолданар алдында сорпалар мен басқа да дайындалған дайын тағамдарды қайта қайнату қажет.
Қорытындылай келе, тамақтан уланудың алдын-алу қарапайым, жалпы қабылданған гигиена ережелерін сақтауды, тамақ таңдауға мұқият қарауды, жеке тағамдардың ингредиенттерін дұрыс өңдеуді, жарамдылық мерзімі өткен тағамнан аулақ болуды талап етеді.
Адамдар үшін өлім дозасы - бұл ми мен жұлынға әсер ететін шамамен 0,3 мкг токсин.
Өлім тыныс алу бұлшықеттерінің салдануына байланысты болады.
Ботулинге қарсы сарысуды уақтылы енгізу ғана өлімнен құтқарады, сондықтан ботулизм токсинімен улануға күдік туындаған жағдайда дереу медициналық көмекке жүгіну керек.
Ботулизмнің алдын-алу көкөністерді консервілеу және ет өнімдерін ыстау кезінде барлық гигиеналық және технологиялық жағдайларды сақтаудан тұрады. Токсиннің өзі ыстыққа төзімді, қайнау температурасына бір сағаттан астам уақыт төтеп береді. Сондықтан жақсы дайындалған тағамның өзі улануды тудыруы мүмкін.
Өзіңізді тамақтан уланудан қалай қорғауға болады?
1)Сапасы күмәнді, мерзімі өткен тағамды және жарамдылық мерзімі аяқталуға жақын өнімді тұтынудан бас тарту;
2)Сәйкестікті растау рәсімінен өткен тек декларацияланған тамақ өнімдерін сатып алыңыз. Сүт, балық, ет, ысталған ет сатып аларда ерекше назар аудару керек, өйткені мұндай өнімдерде көбінесе тамақтан уланудың қоздырғыштары болады;
3)Салтанатты іс-шаралар мен еске алу астарын өткізу кезінде етті алдын ала пісірмеген жөн және тағамдар мен үстелді ерте дайындамаңыз. Үстелге ұсынылатын барлық нәрсені іс-шаралар басталғанға дейін 1-1,5 сағат бұрын дайындау керек;
4)Шикі өнімдерді дайындауға ұсынылатын нормалар мен температуралық режимдерді сақтау;
5)Әр түрлі өнімдерді жеке жеке тақтайшаларға кесу, мысалы, шикі көкөністер мен етті әртүрлі тақталарға кесу керек және өнімдерді үстелге бір-біріне тигізбейтіндей етіп қою керек;
6)Жеке тағамдарды дайындауда қолды және асхана керек-жарақтарын жуу;
7)Егер ауыз судың денсаулыққа қауіпсіздігіне сенім болмаса, оны қайнату;
8)Ыдыс-аяқ пен ас құралдарын әр қолданғаннан кейін термиялық және бактерияға қарсы өңдеу, сондай-ақ оларды ағынды сумен шаю;
9)Келесі қолданар алдында сорпалар мен басқа да дайындалған дайын тағамдарды қайта қайнату қажет.
Қорытындылай келе, тамақтан уланудың алдын-алу қарапайым, жалпы қабылданған гигиена ережелерін сақтауды, тамақ таңдауға мұқият қарауды, жеке тағамдардың ингредиенттерін дұрыс өңдеуді, жарамдылық мерзімі өткен тағамнан аулақ болуды талап етеді.
Ж.Нұрсұлтанова
Жаңақорған аудандық СЭББ басшы орынбасары
Жаңақорған аудандық СЭББ басшы орынбасары