Құтырма ауруының алдын алу жайлы
Құтырма – адамдар мен жануарлар үшін өлім қаупін тудыратын орталық жүйке жүйесінің зақымдануымен сипатталатын жануарлар мен адамдардың жіті жұқпалы ауруы.
Құтыру вирусы табиғатта жабайы жануарлар: түлкілер, қасқырлар, шибөрілер, кеміргіштер, сондай-ақ үй жануарлары: сілекейімен вирусты шығаратын иттер, мысықтар арасында таралады. Сондай-ақ, сиыр, қой, жылқы, түйе және т.б. Жануарлар тістеген мен сілекейлеген кезде вирус зақымдалған тері арқылы мидың жүйке діңдеріне еніп, сол жерде көбейіп, жиналады.
Алдын алу шаралары.
Құтыру емделмейді, бірақ егер тістегеннен кейін дереу дәрігерге қаралса, онда зардап шеккен адам антирабиялық ем қабылдаса, оны болдырмауға болады.
Дәрігерге барар алдында зардап шеккен адамға дереу алғашқы көмек көрсетілуі керек, оған жараланған жерді емдеу кіреді (мүмкіндігінше ертерек). Жараның бетін сабынмен (жуғыш затпен) толықтай жуып, жараның шеттерін 5% йод тұнбасымен өңдеу керек.
Сонымен қатар, үй жануарларынан зақымдалған терінің кез-келген сілекейін алған кезде жануарды ветеринарға көрсету керек. Оған 10 күндік бақылау белгіленеді, ал жануарларды бақылау жүргізіліп жатқанда, тістеген адамға 3 рет (0,3,7 күн) антирабиялық вакцина енгізіледі. Егер жануар сау болса, онда ветеринариялық анықтама беріледі. Егер кез-келген локализацияның зақымдалған және шырышты қабығының сілекейі, сондай-ақ жабайы немесе белгісіз жануарлардан, сондай-ақ белгілі үй жануарларынан (ауру, жоғалған, өлі) болған кез-келген сызаттар, зақымдаулар және тістеулер болса, антирабиялық вакцина 5 рет енгізіледі (0,3,7,14, 28-ші күндер).
Құтырмаға қарсы екпе тегін егіледі!
Жануардың мінезі өзгерген жағдайда, сіз одан аулақ болуға тырысуыңыз керек, әсіресе балалармен байланысын шектеңіз, жануарды шұғыл түрде оқшаулаңыз және мүмкіндігінше тезірек ветеринарды шақырыңыз. Иттер мен мысықтарды сатып алған жағдайда ветеринарға көрсетіп, ұсынымдар алып, жануарды үнемі вакцинациялау қажет.
Ж.Шайхысламов,
Аудандық СЭББ бөлім басшысы
Аудандық СЭББ бөлім басшысы