Айта кету керек, әлемде қышыма ауруының статистикасы әдеуір нашар көрінеді: жыл сайын шамамен 300 миллион жағдай тіркеледі. Ауру қазірдің өзінде ауырған адамнан берілуі мүмкін және оның терісінде қышыма жолдары неғұрлым көп болса, соғұрлым

кенелер денеге көбірек қонады. Аурудың одан әрі таралу мүмкіндігі соғұрлым жоғары болады.

Бірінші кезекте тәуекел тобына кімдер жатады? Кешке және түнде тікелей және тығыз байланыста болғандар - бұл отбасы мүшелері. Бұл бір бөлмеде, мысалы, жатақханада тұратындар. Бұл бір палатада емделетіндер. Сонымен қатар, қышыма жанама байланыс арқылы берілетін жағдайлар бар – мысалы, егер адамдар қоғамдық душ немесе монша қолданған болса.

Қышыманың алғашқы белгілері қышу мен бөртпе болып табылады, ал бөртпе бет пен басынан басқа бүкіл денеде пайда болуы мүмкін. Егер қышу кешке және түннің бірінші жартысында сезілсе, бұлаурудың негізгі белгісі.

Бала қышымамен ауырған кезде оның денесінде ауру кеңтаралады - қышыма жолдары саусақтардың арасында, білектерде, шынтақ шұңқырларында, қолтықтарда, іште пайда болады. Соныменқатар, сыртқыжынысмүшелері, тіптіаяқтыңтабандары да зардапшегуімүмкін. Ауру кезіндетерімөлдіркөпіршіктермен, қыртысы бар кішкентайқызылісінулермен, 6 миллиметргедейінойықтарменжабылғантүрдекөрінісбереді. Егдежастағыадамдардақышымасиреккөрінеді: терідекөріністер аз, бірақтерініңжиітырналуынабайланыстықандықыртыстарпайдаболуымүмкін.

Өзіңізді қышымадан қалай қорғауға болады? Бірінші қадам қарапайым, бірақ әділ: жеке гигиенаны сақтау. Егерада мауырып қалса – қоршаған ортамен байланысын тоқтатып, дәрігерді шақырып, емделукерек: сіз ұжымда– жұмыста, оқуда-толық қалпына келгенше бола алмайсыз. Әрине, медициналық ұйымдар халыққа ауру кезінде көмектеседі: оларда эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша қышыманың бар-жоғына медициналық тексеру жүргізіледі.

Мысалы, білім беру объектілерінің оқушыларын тоқсан сайын және демалыстан кейін, мектеп жанындағы және қала сыртындағы сауықтырулагерьлерінебарғанкездеұзақуақытболмағаннанкейінтексеругежатады. Мектеп-интернаттардаоқитынжәнетұратынбалалардыаптасайынтексеруденөтеді.

Қызметкөрсетусаласыныңқызметкерлері – профилактикалықтексерулеркезінде, стационарлардаемделіпжатқанпациенттер, су спорт түрлері, шығысжекпе – жегіжәнекүресбойыншатоптарғабаратынадамдар-спорт секцияларынатүсукезіндемедициналықтексеругежатады (бұданәріоларжылынабірретосындайтексеруденөтуітиіс). Осы ретте, білім беру ұйымдарыныңқызметкерлеріүшін – жылынабіррет, міндеттімедициналықтексеруденөтукезіндетексеруқажет.

Өзіңізді қышымадан қалай қорғауға болады? Науқас байланыста болған заттарды, киімдерді, ойыншықтарды, жиһаздарды және басқазаттарды дезинфекциялау маңызды. Мұнда термиялық әдістер немесе кенеге қарсы арнайы құралдар көмектеседі, ал егер жұмсақ ойыншық тартуралы айтатын болсақ, оларды өңдеуден кейін паразиттерді толығымен жоюүшін 3-5 күн бойы жабық полиэтилен пакетке салу керек.

Егер адам қышымамен ауырса, ауруға қайтадан шалдықпау үшін емдеуден кейін де диспансерлік бақылауды жалғастыру маңызды. Дәл осындай шараларды науқаспен байланыста болғандар да сақтауы керек: өкінішке орай, бұл ауру әлеуметтік – экономикалық әл-ауқатқа қарамастан кез-келген адамға жұғуы мүмкін.