АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ – ЖАҢА ДРАЙВЕР
Жаңақорғанда кәсібін дамытуға ең ыңғайлы әрі тиімді сала – ауылшаруашылығы саласы. Оған аймақтың тиімді орналасуы мен табиғи-ресурстық мүмкіндігі мол жағдай жасай алады.
Импорттық тауарлар көлемін азайту, кооперативтік қозғалыстарды кеңейту, ауылшаруашылық саласында заманауи техниканың үлесін арттыру және жоғары элиталық тұқымдарды аудандастыру, асыл тұқымды мал басын көбейту т.б. бағытта тындырымды тірліктер атқарылды.
Ауқымды жұмыстардың арқасында ауылшаруашылығы саласында Жаңақорған ауданының көрсеткіші жоғары. Оған 2018 жылдың қорытындысымен егін шаруашылығын дамытуда жоғарғы көрсеткіштерге қол жеткізгені үшін «Озат аудан» аталымына ие болғаны дәлел (2017 жылы жаңақорған ауданы «Үздік аудан» номинациясымен марапатталды).
Сыр өңірінің негізгі дақылы – күріш десек, 7712 гектар жерге 2066 тонна күріш тұқымы себілді. Оның 956 тоннасы Лидер, 1050 тоннасы Маржан, 40 тоннасы Фаворит, 10 тоннасы Анайт пен Айкерім сорты. Яғни, репродукциялы сортына басымдық беріліп, 48 процентке жетті. Осы ретте, ауданның шаруашылықтары 58-60 пайызы жаңа тұқымды «АгроХолдинг Байқоңыр» ЖШС арқылы төмен бағада алғаны жеңілдік болғанын айту қажет.
Өнімділікті арттыруда тыңайтқыштарды тиісті мөлшерде беру, агротехникалық шараларды толық орындаудың маңызы зор. Диқандар осы үрдіске жауапкершілікпен қарап, минералдық тыңайтқыштарды екі есеге арттырды.
Нәтижесінде күздік бидайдың әр гектарынан 21,6 центнер, жаздық бидайдан 18,3 центнер, арпадан 15,0 центнер өнім алынып, 2017 жылмен салыстырғанда әр гектардан 0,5-1,0 центнерден жоғары өнім алынды. Тарының әр гектарынан 28,6 центнер, дәндік жүгеріден 38,4 центнер, өнім өндіріліп, өткен жылмен салыстырғанда әр гектарынан 2,5-5 центерге дейін өнім жиналды. Сырдария өзеніндегі судың тапшылығына қарамастан күріштің гектарынан 51,0 центнерден 39,3 мың тонна өнім жиналып, 2017 жылмен салыстырғанда 2,4 центнерге жоғары өнім қамбаға түсті.
Сыр өңіріндегі төрт түліктің 40 пайызы Жаңақорған ауданында. Бұған көктеу, жайлау, күздеу, қыстау секілді маусымдық жайылымдарды алмастырып, көшіп-қонып отырудың өзіндік ықпалы. Асыл тұқымды мал шаруашылығы саласы бойынша көш басында. Мәселен, тұқымдық түрлендіру бойынша 110 процентпен көш басында (екінші орындағы аудан 84 процент) тұр. Бұқашықтарды бордақылау алаңына өткізуде 84 процент (екінші орындағы аудан 15 процент), шетелдік асыл тұқымды мүйізді ірі қараның аналығын сатып алуда 139 процентті құрады.
Қыркеңсе ауылдық округіндегі «Бекарыс-Агрофуд» ЖШС «Байқоңыр» Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы» Ұлттық компания» АҚ қаржыландыруымен ет бағытындағы 187 бас қалмақ тұқымдас мүйізді ірі қараны алды. Сүттіқұдық ауылдық округі «Ерлан» шаруа қожалығы «Қамқоршы» несие серіктестігі арқылы 40 бас қалмақ тұқымдас асыл тұқымды мүйізді ірі қара, Аққорған ауылдық округіндегі «Заман Ата» шаруа қожалығы «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ несилендірумен 110 бас сатып алды. Аталған шаруашылық асыл тұқымды репрадуктор шаруашылық қалыптастырды.
«Сәрсенбек» шаруа қожалығы ет бағытындағы 63 бас асыл тұқымды ақбас қашарын, «Мырзалы» шаруа қожалығы сүт бағытындағы 85 бас, «Абай» шаруа қожалығы сүт бағытындағы 50 бас асыл тұқымды қашарға қол жеткізді.
Ауылшаруашылық кооперациясына басымдық беріліп, мемлекеттік қолдау шаралары күшейтілді. Кооперативтік қозғалыстар жөнінен де айтарлықтай жетістіктер бар. Ауданда егін егумен мал шаруашылығымен айналысатын 49 ауылшаруашылығы өндірістік кооперативі (АӨК) құрылып, мүшелерінің саны 767 адамды құрады. Бүгінде 278 жеке отбасылық тұлғадан құрылған 7 АӨК жұмыс жасауда. Оның ішінде, алты АӨК ет өндіру бағытында отбасылық мал бордақылау бойынша, бір АӨК мал шаруашылығы сүт өндіру бағытында жұмыс жасайды. 2018 жылы отбасылық мал бордақылау бағытындағы 6 ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативі 228,0 тонна сиыр еті өндіріліп, нарыққа шығарды. Ақүйік ауылдық округіндегі «Қаратау-Ақүйік» АӨК «Қызылорда өңірлік ивестициялық орталығы» ЖШС арқылы жеңілдетілген несие алып, үйрек шаруашылығын дамытуда. Атап, кооперативтің 13 мүшесі 33,5 млн. теңге несие алып, 8756 бас үйрек сатып алынды. Бүгінгі таңда Қызылорда қаласындағы «Береке» құс шаруашылығына 4212 бас үйрек өткізілді.
Айта кететіні, ондаған жылдар дәстүр жалғастығы үзілген «Малшылар слеті» облыс әкімі Қырымбек Көшербаевтың қолдауымен Қаратау бөктерінде өткізу қайта қалыптасты.
Пікір 1 067