Өнімдердің таңбалануы туралы не білу керек?

Тамақ өнімдерін таңбалау – қаптамаға немесе тауардың басқа да көмекші құралдарына салынған мәтін, шартты белгісі немесе сурет. Таңбалаудың басты мағынасы тұтынушыға тауар туралы мәліметтерді жеткізу, сондай-ақ тауарды сәйкестендіру болып табылады. Таңбалау арқылы тұтынушы тауар туралы барлық қажеттілігін біле алады.
Кедендік одақтың «022/2011 Техникалық регламенті» одақ аумағында еркін айналымға түсетін тамақ өнімдерін таңбалауға қатысты біртұтас, орындауға міндетті болып табылатын талаптар жиынтығы болып табылады. Техникалық регламент өндіруші алдына тағам өнімдерін бұрмаламай нақты ақпарат келтіре отырып, таңбалау арқылы тұтынушының тамақ өнімдері туралы шынайы ақпарат алу құқығының шектелмеуіне қатысты талаптарды қояды. Тағам өнімдерінің Кедендік одақтың нарығына еркін шығуы үшін техникалық регламенттің таңбалауға қатысты талаптары толықтай орындалуы шарт.
Күнделікті өмірде өзіміз тұтынып жүрген азық-түлік, басқа да тауарлардың түріне, жалпы сипатына көпшілігіміздің мән бермейтініміз анық. Бұл дұрыс емес. Сондықтан, өзіңіз күнделікті дүкен сөресінен қолға алған затыңыздың сыртқы қорабына, жарамдылық мерзімі, шыққан жері, құрамындағы компоненттерін және басқа да өзіңізге қажетті ақпараттың барлығын саралап барып алғаныңыз жөн.
Таңбалаудың негізгі міндеті тауар туралы негізгі мәліметтерді тұтынушыларға жеткізу, сондай-ақ тауарды сәйкестендіру болып табылады. Тұтынушы таңбалау арқылы тауар туралы қажеттінің барлығын біле алады. Осы мәліметтердің барлығы Кеден Одағының Техникалық регламентінің 022/2011 «Тағам өнімдерінің таңбалау бөлігінің» талаптарында көрсетілген.
Тамақ өнімдерін таңбалауға қойылатын негізгі талаптар:
* тамақ өнімдерінің атауы;
* тамақ өнімдеріне қатысты құрамы, тамақ өнімдерінің мөлшері, тамақ өнімдерінің жасалған күні, тамақ өнімдерінің жарамдылық мерзімі туралы мәліметтер;
* дайындаушының сауда белгісі;
* тамақ өнімін дайындаушының атауы мен орналасқан жері, сондай-ақ осы Кеден Одағы Техникалық регламентінде белгіленген жағдайларда дайындаушының уәкілетті тұлғасының атауы мен орналасқан жері, импорттаушы-ұйымның атауы мен орналасқан жері;
* тауардың негізгі тұтынушылық қасиеттері туралы, тағамның биологиялық және энергетикалық құндылығы туралы мәліметтер және белгілі бір аурулар кезіндегі қарсы көрсетімдер туралы мәліметтер;
* тамақ өнімдерінің тағамдық құндылығының көрсеткіштері;
* тауар массасының шамасы, көлемі, саны;
* тамақ өнімдерінде генетикалық түрлендірілген ағзаларды қолданып алынған құрауыштардың бар-жоқтығы туралы деректер (өнімнің құрамында генетикалық түрлендірілген ағзалар болған жағдайда ГТА деп көрсетіледі);
* Кеден одағына мүше мемлекеттердің нарығында өнімдердің айналуының (ЕАС) бірыңғай белгісі болуы тиіс.
Тамақ өнімдерін таңбалау орыс тілінде және Кеден одағына мүше мемлекеттердің заңнамаларында тиісті талаптар болған жағдайда Кеден одағына мүше мемлекеттердің мемлекеттік тілдерінде жазылуға тиіс. Осы ақпараттың барлығымен таныса отырып, сіз бірінші көзге түскен тауарды емес, сапалы әрі қауіпсіз тауар алып жатқандығыңызға сенімді боласыз. Сауатты тұтынушы сапалы және денсаулыққа зияны жоқ тағамдарды таңдайды.
Сапалы азық – денсаулық кепілі!

М.Сандыбайқызы,
Жаңақорған аудандық СЭББ
бөлім басшысы